حفاظت از مناظر فرهنگي با ارزيابي اجزاي مؤثر بر آنها؛ يك مطالعه با استفاده از تحليل سلسله مراتبي

بيان مسئله: ازآنجايي‌كه مناظر فرهنگي سير تكامل انسان و مهارت‌هاي وي را در نحوه استفاده از زمين آشكار مي‌سازند، خود اين مناظر نيز سير تدريجي تكامل را طي مي‌كنند و دچار تغييراتي مي‌شوند. طبيعت به‌عنوان يكي از اركان تشكيل‌دهنده مناظر فرهنگي، همواره خود را دگرگون مي‌كند. در حفاظت از مناظر فرهنگي بايستي به پويايي مناظر توجه شده و به دنبال حفاظت از آن بود. چنانچه در حفاظت از مناظر به پويايي و تحولات پيش‌آمده توجه نشود، تنها يك وضعيت ثابت از نظر توقف سير تكاملي مناظر، حفاظت شده و در اين صورت اين مناظر پويايي خود را از دست خواهند داد. تشخيص اجزاي مؤثر بر مناظر فرهنگي و استفاده از آن‌ها به‌عنوان ابزاري مفيد در فرايند حفاظت، مديريت تغييرات را به دنبال دارد.سؤال تحقيق: چه ارتباطي ميان تقويت و تضعيف عوامل تغييردهنده مناظر فرهنگي و حفاظت و زوال آن‌ها برقرار است و اثرگذارترين عوامل در تحولات مناظر فرهنگي كدام است؟اهداف تحقيق: پژوهشگران و محققان تاكنون به چيستي مناظر فرهنگي و چرايي حفاظت از آن‌ها پرداخته‌اند. اين مقاله بر آن است تا به بررسي موضوع حفاظت از مناظر فرهنگي با توجه به عوامل تغييردهنده آن‌ها بپردازد. چراكه اين موضوع كمتر موردتوجه قرار گرفته است. به‌بيان‌ديگر اين مطالعه به دنبال اولويت‌بندي عوامل و اجزاي مؤثر بر مناظر فرهنگي از نگاه گروهي از متخصصين به‌منظور حفاظت بهتر از آن‌ها است.روش تحقيق: گردآوري داده هاي اوليه با روش كتابخانه اي بوده و نخست شناخت جامعي از اجزاي مؤثر بر مناظر فرهنگي به‌دست‌آمده است. سپس با بهره‌گيري از مشاركت متخصصان و روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) به وزن دهي شاخص‌ها پرداخته شده است.مهم ترين يافته ها و نتيجه گيري تحقيق: يافته‌ها حاكي از آن است كه شاخص هاي مربوط به عوامل طبيعي و فرهنگي بيش‌ترين ميزان تغييرات را در مناظر فرهنگي اعمال مي كنند كه به‌عنوان موضوع اصلي در حفاظت از اين مناظر بايد موردتوجه جدي قرار گيرند.