كاربست «دلالت زباني» در فهم و تفسير قرآن‌كريم؛ مطالعۀ موردي: «مسئلۀ محكم و متشابه»

«محكم و متشابه»، مسئله‌اي كهن و پردامنه در علوم قرآن و تفسير آن بوده و هست. شناخت و تحليل اين پديده در فهم و تفسير قرآن كريم، نقشي به‌سزا دارد و پژوهش‌گر قرآني را از خطا و تفسير به‌رأي بازمي‌دارد. مقالۀ حاضر با رويكرد «دلالت زباني» كه به‌تازگي در فهم و تفسير قرآن و سنت به‌ كار آمده است، به بررسي مسئلۀ «احكام و تشابه» در قرآن مجيد مي‌پردازد و يافته‌هاي خود را در اين‌باره با نتايج قرآن‌شناختي مرحوم علامه طباطبايي مي‌سنجد. در اين پژوهش سه عنصر: «اشتراك لفظي، اختلاف در اَفهام و غياب فضاي خطاب»، از علل برجستۀ پديدۀ «تشابه معنايي» در چارچوب دلالت زباني شناخته شده است. همچنين‏‏، محكم ‌بودن تمام آيات قرآن در ساختار دلالت زباني، نسبيت در تشابه معنايي آيات و نيازمندي غيرمخاطبان به تعليم از سوي «عالمان قرآن»‌ از ديگر نتايج مهم اين پژوهش است. نيز، شايان ذكر است، اين نوشتار در تلاش براي پيشنهاد تفسيري نوين از آيۀ هفتم سورۀ آل‌عمران با بهره‌گيري از دلالت زباني است.