شناسايي و اولويت‌بندي عوامل مؤثر بر مكان‌يابي بهينۀ فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي خرده‌فروشي با استفاده از ژئوماركتينگ

مشخص نبودن چارچوب و عدم برنامه ريزي در امر مكان‌گزيني و مكانيابي فروشگاه‌هاي خرده فروشي باعث شده كه اغلب فروشگاه بر اساس استانداردهاي موجود مكانيابي نشوند و بيشتر امري اختياري باشد تا كار علمي و بر اساس آگاهي؛ از ديگر سو معمولاً روش‌هايي كه در مكانيابي فروشگاه ها در نهادهاي مسئول مورد استفاده قرار مي‌گيرد در اغلب موارد با روش‌هاي سنتي صورت گرفته، از منطقي علمي پيروي نمي‌كند و بيشتر امري تجربي و ذهني مي‌باشد كه از جمله پيامدهاي آن دشواري دسترسي براي مشتريان و كاهش ميزان فروش و سودآوري بوده است. هدف پژوهش حاضر شناسايي و اولويت‌بندي عوامل موثر بر مكان‌يابي بهينه فروشگاه‌هاي خرده‌فروشي با رويكرد ژئوماركتينگ است. روش تحليلي مورد استفاده در اين مقاله تلفيقي از روش دلفي فازي و تحليل سلسله‌مراتبي است. جامعه آماري اين پژوهش شامل كارشناسان و خبرگان صنعت خرده‌فروشي شهر تهران در سال 1398 مي باشند. در اين پژوهش در بخش نخست ضمن تبيين لزوم پرداختن به موضوع مكان‌يابي فروشگاه‌هاي خرده فروشي و ضرورت مكان‌يابي اين مراكز تشريح شده است. در بخش بعد مهمترين عناصر و مؤلفه‌هاي مكان‌يابي فروشگاه‌هاي خرده فروشي ارائه شده است. نتايج حاكي از آن است كه عوامل اصلي موثر برمكانيابي بهينه فروشگاه‌هاي خرده‌فروشي به ترتيب اهميت عبارت‌اند‌از: ساختار جمعيت، خصوصيات ناحيه تجاري و مشتريان؛ شرايط رقابت؛ سهولت دسترسي به فروشگاه؛ ويژگي‌هاي مكاني/فيزيكي فروشگاه؛ عوامل اقتصادي مشتريان؛ جذابيت بازار؛ شاخص‌هاي عملكردي؛ تعيين هزينه فروشگاه/فاكتور اقتصادي؛ جاذبه مكان براي فروشگاه؛ سطح اشباع. در نهايت مي‌توان گفت كه يافته‌هاي پژوهش در سطح كلان رهيافتي را براي مكان‌يابي فروشگاه‌هاي خرده فروشي ارائه مي‌دهد.