عنوان مقاله :
تعيين تنوع ژنتيكي ژنوتيپ‌هاي نخود (.Cicer arietinum L) متحمل به تنش خشكي با استفاده از نشانگرهاي SSR و CAPS
عنوان به زبان ديگر :
Determination of genetic variation of drought tolerant chickpea genotypes using SSR and CAPS markers
پديد آورندگان :
صابري محمودآبادي، سروش دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي، مشهد، ايران , وصال، سعيدرضا دانشگاه فردوسي مشهد - پژوهشكده علوم گياهي، مشهد، ايران , باقري، عبدالرضا دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و به نژادي گياهي، مشهد، ايران , ملك زاده شفارودي، سعيد دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و به نژادي گياهي، مشهد، ايران
كليدواژه :
تنش خشكي , چندشكلي , نخود , CAPS , SSR
چكيده فارسي :
نخود دومين حبوبات مهم مناطق خشك و نيمه‌خشك جهان بوده و اغلب به‌صورت ديم كشت‌شده و تنش خشكي عملكرد آن را تا 50%كاهش مي‌دهد. در اين پژوهش ميزان تنوع ژنتيكي 9 ژنوتيپ نخود منتخب متحمل به خشكي 2 رقم حساس رايج، با استفاده از 11 آغازگر SSR و 6 آغازگر CAPS تعيين و 10 آغازگرهاي SSR مؤثر، دوباره در جمعيت تصادفي ژنوتيپ‌هاي كانديداي متحمل به سرما بررسي شد. آناليز باندهاي SSR در آزمايش نهايي درمجموع 40 آلل توليد كرد كه 37 آلل چند شكل بودند. ميانگين تعداد آلل‌هاي چند شكل به ازاي هر مكان ژني 3/9 و در دامنه 9-2 بود. محتواي اطلاعات چند شكل (PIC) نيز بين 0/21 تا 0/85 متغير بود. آناليز خوشه‌اي بر اساس الگوريتم UPGMA و ضريب تشابه جاكارد، ژنوتيپ‌ها را در 9 گروه شامل چهار گروه از ژنوتيپ‌هاي متحمل به خشكي، دو گروه حساس و سه گروه ديگر متعلق به جمعيت تصادفي تفكيك نمود. چندشكلي‌هاي SSR و CAPS نشان دادند كه دو ژنوتيپ MCC544 و MCC392 در گروه متحمل‌ها متمايزتر و تفاوت ژنتيكي آن‌ها با بقيه ژنوتيپ‌هاي متحمل به خشكي بيشتر بود، درحالي‌كه MCC537 و MCC696 نيز با قرابت بالا در گروه ديگري قرار گرفتند و MCC80 حد وسط ژنوتيپ‌هاي متحمل قرار گرفت. MCC427 با رقم رايج كشور MCC358 در يك گروه و رقم بين‌المللي MCC252 با MCC302، در گروه نسبتاً حساس به خشكي قرار گرفتند. همچنين شباهت ژنتيكي ميان ژنوتيپ‌هاي جمعيت منتخب متحمل به خشكي و نيز متحمل به سرما وجود نداشت كه مي‌تواند به دليل عدم وجود اثر پلئوتروپي ژن‌ها در اين نوع تنش‌ها بوده و براي اهداف بهنژادي نخود نيز مي‌تواند بااهميت باشد.
چكيده لاتين :
Chickpea is the second most important pulses in arid and semi-arid regions of the world. This product is often cultivated as rainfed crop, so drought stress causing 50% yield loss. In this research, 11 SSR and 6 CAPS primer pairs were used to evaluate genetic variation among 9 chickpea candidate genotypes for drought tolerant and 2 common sensitive cultivars. Ten effective SSRs were again evaluated in a population containing random genotypes for cold-tolerance. SRR band analysis in final experiment generated 40 alleles, of which 37 were polymorphic. The average number of polymorphic alleles for each gene site was 3.9 with the range of 2-9 alleles. The polymorphic information content (PIC) varied from 0.21 to 0.85. The cluster analysis, based on the UPGMA algorithm and Jaccard's similarity coefficient, splited the genotypes into nine distinct groups including four groups of drought tolerant genotypes, two relatively drought tolerant groups and other three groups belonging to the random population. The polymorphism results of the SSR and CAPS markers indicated that the two genotypes MCC544 and MCC392 were more distinctive from other drought tolerant genotypes. MCC537 and MCC696 were also highly related in a separate group, and the MCC80 was allocated in average position among tolerant genotypes. MCC427 and a common cultivar MCC358 were classified into one group as well as the international cultivar MCC252 with MCC302 genotypes. The results indicated the lack of a genetic similarity between selected population of drought tolerant candidates and cold tolerant candidates. This could indicate that there might be no pleiotropic effect among the genes involved in these stresses, which can be important for breeding purposes of this crop.
عنوان نشريه :
زيست فناوري گياهان زراعي
