شناسايي ابعاد و مولفه هاي برنامه درسي مطالعات اجتماعي دوره ابتدايي براساس رويكرد چندفرهنگي: نظريه پردازي داده بنياد كلاسيك

هدف از تحقيق حاضر شناسايي ابعاد و مولفه هاي برنامه درسي مطالعات اجتماعي دوره ابتدايي براساس رويكرد چندفرهنگي: نظريه پردازي داده بنياد كلاسيك بوده است. براي تحقق هدف مذكور، از رويكرد پژوهش كيفي و روش داده بنياد استفاده شده است. جامعه آماري تحقيق شامل اساتيد، نخبگان و صاحب نظران سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي بوده است كه از بين آنها تعداد 14 نفر با استفاده از اصل اشباع به عنوان نمونه انتخاب و با روش هدفمند گزينش شده اند. براي گرد آوري داده ها از مصاحبه نيمه ساختار يافته استفاده شده است كه روايي و پايايي آن با استفاده از روش درون متني و استفاه از دو كدگذاري بررسي شده است. تجزيه و تحليل داده ها با شيوه هاي كد گذاري باز و محوري و گزينشي بر اساس نظريه داده بنياد صورت گرفته است. نتايح نشان داد كه ابعاد و مولفه هاي برنامه درسي مطالعات اجتماعي شامل 90 مفهوم در30 مقوله انتزاعي تر تبديل شدند كه عبارتند از: شرايط علّي شامل سه مقوله (شناخت فرهنگ‌هاي داخلي و خارجي، تعامل ميان و درون فرهنگي، يادگيري الگوي زيست چندفرهنگي)، شرايط زمينه اي شامل هشت مقوله (حوزه شناختي فرهنگ و اجتماع، حوزه عاطفي فرهنگ و اجتماع، حوزه رفتاري فرهنگ و اجتماع، مهارتهاي فني، ويژگي هاي شخصيتي، فرهنگ شناختي، نيمه ساختار يافته، ساختار نيافته)، شرايط مداخله گر شامل هفت مقوله (مكتوب، تصويري و صوتي، مواد غير رسمي، ساختار يافته، رسمي، نيمه رسمي و غير رسمي)، راهبردها شامل نه مقوله (الگوهاي پردازش اطلاعات، الگوهاي يادگيري اجتماعي، الگوهاي يادگيري فردي، بر اساس نيازها و علايق و توانمنديهاي دانش آموزان، بر اساس تصميم گيري متوليان آموزشي بويژه معلمان، بر اساس ماهيت، نوع و شكل فعاليتهاي آموزشي، كمي، كيفي و آميخته) و پيامدها شامل سه مقوله (اصلاح و پيشرفت اجتماع، عدالت محوري در تعليم و تربيت، انسجام و اتحاد همه جانبه) مي باشد. نتايج پژوهش حاكي از اهميت ابعاد و مولفه ها شناخته شده توسط صاحبنظران در طراحي برنامه درسي مطالعات اجتماعي بوده و پيشنهاد مي گردد از آنها در بهبود برنامه درسي مطالعات اجتماعي دوره ابتدايي بر اساس رويكرد چندفرهنگي استفاده شود.