از «كدح» تا «لقاء الله»؛ بازخواني اجتماعي و سياسي امكان «لقاء‎الله»

هدف پژوهش حاضر، تبيين وجوه اختلاف و تناقض مطرح ‌شده در ديدگاه‌هاي مختلف، پيرامون معنا و مفهوم آيه‌ 6 سوره‌ انشقاق ذيل مفهوم لقاء‌الله است. در تفاسير فريقين بيان يك‌دستي، مبني‌بر چيستي معناي لقاي خدا در تفاسير مذكور وجود ندارد. پرسش اصلي اين است كه آيا لقاي خدا براي همه انسان‌ها است يا مختص عده‎اي خاص مي‎باشد؟ هر تفسير چه تبعات سياسي اجتماعي را درپي داشته و چه مصاديقي را شامل مي‌شود؟ اين پژوهش با استفاده از چارچوب روش تفسير تطبيقي، ضمن بررسي معاني واژه‌هاي مختلف با ريشه‌ي ثلاثي مجرد «لقي»، ديدگاه‌هاي تفسيري، عرفاني، كلامي و فلسفي را بررسي كرده و نشان داده شد كه لقاي الهي افق پيش‌روي همه انسان‌ها بوده و با طي طريق سلوك، كه ائمه‌ي معصومين(س) پيشتازان آن هستند، انسان‌هاي ديگر نيز مي‌توانند به اين كرامت نائل آيند. قول به امكان دستيابي به اين درجه كنش‎هاي سياسي اجتماعي ذيل آن (كدح عام) قابل تفسير در ذيل مفهوم لقاء الله خواهد بود. مشاركت در امور سياسي (از جهاد تا ساخت دولت اسلامي) و مشاركت در امور اجتماعي (از تشكيل خانواده تا افزايش سطح كيفيت زيست در جامعه) مي‎تواند به‌مثابه مصاديقي براي حركت در مسير لقاء الله تفسير شود.