واكاوي در ساختار مانستگي فرم دهانه پل هاي دوره صفوي (مورد پژوهي: سي سه پل، مارنان، خواجو، جويي)

زمينه و هدف: مطالعه تاريخي و سير تحول معماري پل هاي تاريخي ايران در دوره صفوي زمينه ساز و اثبات كننده اين نظريه است كه فرم اين پل ها تابعي مستقيم از عملكرد اصلي آن ها است. در واقع هدف اين پژوهش بررسي رابطه و همبستگي از لحاظ طراحي ميان عرض دهانه، ارتفاع دهانه و عرض پايه هاي چهار پل، سي و سه پل، خواجو، جويي و مارنان است كه بر روي رودخانه زاينده رود احداث گرديده است. روش بررسي: در اين پژوهش به علت وجود حجم بالاي داده هاي جمع آوري شده، روش پژوهش براساس كدنويسي با پايتون و كار با الگوريتم هاي هوش مصنوعي است كه پس از برداشت داده هاي مورد نياز و انجام محاسبات گوناگون فايل هاي در قالب CSV توليد و سپس با توجه به برداشت هاي ميداني، دهانه هاي چهار پل در نرم افزار شبيه سازي و با استفاده از رابطه كسينوسي تشابه سنجي تمام دهانه ها مورد بررسي قرار گرفت و تمامي نمودارهاي آن ترسيم گرديد. يافته ها: يافته هاي اين پژوهش بيان مي دارد كه شباهت بسيار بالا و رابطه نزديك فرمي ميان عرض و ارتفاع دهانه ها در هر پل با خود آن پل و سه پل ديگر موجود بر روي رودخانه وجود دارد و طراحي اين پل ها با وجود اختلاف تاريخي كمتر از يك قرن، كاملاً عملكردي و بر اساس استاندارد هاي موجود، تكنولوژي آن دوره، مصالح دردست و حجم آب زاينده رود و پايداري رودخانه بوده است. بحث و نتيجه گيري: در نتيجه گيري بايد بيان نمود كه هرچه دوره تاريخي ساخت پل ها معطوف به گذشته است، عرض پل ها بيشتر و براساس نمودارهاي ترسيمي دهانه هاي هر پل، دقت بالايي در طراحي و ساخت دارند، همچنين از 92 دهانه موجود در اين چهار پل 75 دهانه با درصد شباهت 70 تا 90 است كه شباهت سي و سه پل و خواجو بسيار زياد و پل جويي و سي سه پل كمترين است. اكنون مي توان گفت اين پل ها مبتني بر عملكرد آن و با توجه به استانداردهاي موجود در آن دوره، تكنولوژي ساخت، مصالح در دسترس و مناسب با شرايط اقليمي و محاسبات جريان آب رودخانه طراحي شده است.