اثرات احداث و بهره برداري سد مخزني كرخه بر كاربري اراضي و كيفيت آب منطقه

زمينه و هدف: از مهم ترين پيامدهاي احداث سد، تغيير كاربري اراضي و تأثير آن در تغيير كيفيت آب و بر هم خوردن تعادل اكوسيستم رودخانه ها در پاياب سدها است. در تحقيق حاضر رابطه بين تغييرات كاربري اراضي و كيفيت آب رودخانه در پاياب سد كرخه به عنوان عامل اثر گذار در بر هم خوردن تعادل اكوسيستم رودخانه كرخه تجزيه و تحليل شده است.روش بررسي: روند تغييرات ادواري كاربري اراضي طي 5 دوره زماني از سال هاي 1363 لغايت 1393 در منطقه با استفاده از تفسير تصاوير ماهواره‌اي ادواري سنجنده لندست TM و ETM+ و تغييرات ادواري متناظر غلظت پارامترهاي اندازه گيري شد و كيفيت آب رودخانه در پاياب سد كرخه بررسي شد.يافته ها: بعد از احداث سد، روند تغييرات كاربري اراضي تشديد شده و مقدار پارامترهاي كيفيت آب افزايش يافته است. آزمون همبستگي بين تغييرات كاربري اراضي با پارامترهاي كيفيت آب در بازه مورد مطالعه در پاياب سد نشان داد كه همبستگي معني دار آماري درسطح اطمينان 95درصد(0.05 =P) و 99درصد(0.01=P) وجود دارد. رابطه بين تغييرات كاربري اراضي و تغييرات كيفيت آب رودخانه با استفاده از مدل هاي رگرسيون چند متغييره بررسي شد و نتايج آن بيانگر امكان پذيري پيش‌بيني يا برآورد حد آستانه مساحت قابل تخصيص به انواع كاربري ها در پاياب سد هاي بزرگ بود. كاربري زراعت آبي بيشترين تغيير را پس از احداث سد داشت. مساحت تحت پوشش اراضي آبي در زمان اجراي تحقيق 76درصد بود.بحث و نتيجه گيري: در مطالعه حاضر مشخص شد كه وسعت مجاز تخصيص اراضي به زارعت آبي در منطقه برابر با 46 درصد مساحت حوضه آبريز پاياب سد كرخه است از اين رو افزايش كاربري زراعت آبي عامل اصلي كاهش كيفيت آب رودخانه است.