مقايسه كارايي سامانه‌هاي رده‌بندي آمريكايي و جهاني در بررسي تغييرات خاك‌هاي واقع در موقعيت‌هاي مختلف شكل زمين

Comparison of the Efficiency of Soil Taxonomy (2014) and WRB (2015) Systems in the Study of Soil Variations in Different Landform Positions

طبقه بندي خاك در يك سيستم استاندارد عموما طبق اطلاعات حاصل از اندازه گيري ويژگي هاي خاك در واحدهاي نقشه برداري مختلف تعريف مي شود. اين تحقيق با هدف مقايسه كارايي سامانه هاي رده بندي جهاني خاك (WRB) و آمريكايي (ST) در توصيف ويژگي هاي ژنتيكي و مورفولوژيكي خاك ها انجام شد. از نه خاكرخ مطالعاتي، شش خاكرخ شاهد انتخاب و در واحدهاي فيزيوگرافي واريزه هاي سنگريزه دار، دشت دامنه اي و دشت آبرفتي حفر شدند، سپس خاكرخ ها بر اساس الگوي دو سامانه كلاس بندي شدند. همچنين از آزمون تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين براي كم كردن تغييرات ويژگي هاي مورد نظر خاك استفاده شد. نتايج تغييرات ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك در هر يك از موقعيت هاي مختلف شيب بر اساس تجزيه واريانس اثر واحدهاي فيزيوگرافي و عمق خاك در سطح يك درصد معني دار شد. نتايج كلاس بندي خاك ها نشان داد كه طبق WRB در سطح گروه مرجع با جداسازي چهار گروه Cacisol Cambisol Regosd و Gleysol نسبت به ST با شناسايي دو راسته Entisols و Inceptisols خاك هاي متنوع تري را شناسايي كرده است. خاك هاي واقع در دشت آبرفتي با سطح آب زيرزميني بالا در WRB به دليل ايجاد شرايط محدوديت زهكشي برخلاف ST كه در سطح زيرراسته با عنوان Aquets ناميده شده اند، در يك سطح بالاتر با عنوان گروه مرجع Gleysol طبقه بندي شدند. از ديگر سو ST برخلاف WRB با بهره گيري از معيار Shallo در سطح فاميل توصيفي از كم عمق بودن خاك ها و محدوديت توسعه ريشه را ارائه كرد. به طور كلي ميزان كارايي هر يك از سامانه ها، با وجود تفاوت هاي ذاتي در ساختار آنها بسته به هدف به كار گيري از آنها متفاوت است.

Soil classification in a standard system is usually defined based on information obtained from properties and their variations in different map units. The aim of this study was to compare soil genesis and morphological characteristics in different landforms with WRB and Soil Taxonomy (ST) Systems. From nine studied profiles, six profiles were selected as representative profiles and dug in Colluvial fans, Piedmont plain, and Alluvial plain physiographic units, respectively. Then, the soils were classified according to the pattern of the two systems. Also, variation analysis of variance (ANOVA) and comparing means were used to quantify interested soil properties. The results of soil physio-chemical properties at different landform positions were significant based on analysis of variance of the effect of physiographic units and soil depth at the level of 1 %. Soil classification results based on WRB indicated that WRB were recognized four reference soil groups (RSG) included Regosols, Cambisols, Calcisols, and Gleysols at the first level of WRB classification in comparison of ST with recognizing two order Entisols and Inceptisols could separate more soils. The soils were located on the alluvial plain with a high groundwater level in the WRB due to the creation of restrictive conditions for root development in contrast to the ST called “Aquepts” in the suborder level but in a WRB is classified as the “Gleysols” RSG. On the other hand, ST, unlike WRB, used the Shallow criteria at the family level to describe the shallowness of soils and the limitations of root development. Generally, the efficiency of each system varies despite the differences in their structure and depending on the purpose of using them.