تحليل ساختار فكري مطالعات ربط در بازيابي اطلاعات در وبگاه علوم (Web of Science) طي سال‌هاي 2009-2018

هدف: پژوهش حاضر جهت بررسي توليدات علمي حوزه ربط در بازيابي اطلاعات به شناسايي مهم‌ترين نويسندگان، كشورها و خوشه‌‌هاي موضوعي اين حوزه پرداخته و از فنون تحليل هم‌‌نويسندگي و هم‌واژگاني به منظور ترسيم نقشه علمي با بهره‌‌گيري از نرم‌‌افزارهاي ديداري‌‌سازي علم استفاده نموده است. روش‌‌شناسي: پژوهش حاضر از نوع كاربردي بوده و با استفاده از روش‌‌هاي علم‌‌سنجي و با فن تحليل هم‌‌نويسندگي و هم‌‌واژگاني انجام شده است. جامعه آماري شامل 2530 مقاله نمايه شده در وبگاه علوم در حوزه ربط در بازيابي اطلاعات در بازه زماني 2009 تا 2018 مي‌باشد كه با استفاده از روش‌‌هاي آمار توصيفي در نرم‌‌افزارهاي VOSviewer، Premap و Bibexcel بررسي شده‌‌اند. يافته‌‌ها: يافته‌‌هاي پژوهش نشان داد كه بيشترين سهم مقالات توليده شده با 293 عنوان مربوط به سال 2015 مي‌‌باشد. نقشه همكاري نويسندگان نمايانگر 6 خوشه است كه «هوآنگ»، «خوزه»، «دي ريك»، «زاكون»، «سانگ»، و «شولر» در مركزيت اين خوشه‌‌ها قرار دارند و بيشترين مشاركت را در شبكه علمي همكاري نويسندگان داشته‌‌اند. همچنين مشخص شد كشورهاي آمريكا، چين، انگلستان، كانادا، هندوستان و فرانسه از بيشترين مشاركت در شبكه علمي همكاري بين كشورها برخوردار بوده‌‌اند. يافته‌هاي مربوط به تحليل هم‌واژگاني نيز منجر به شكل‌گيري شش خوشه در اين حوزه شد كه از مهم‌ترين خوشه‌ها مي‌توان به بازيابي اطلاعات، موتورهاي جستجو و بازخورد ربط اشاره كرد. نتيجه‌‌گيري:افزايش توليدات علمي در حوزه ربط در بازيابي اطلاعات بيانگر اهميت روزافزون اين حوزه در علم اطلاعات و دانش‌شناسي مي‌‌باشد. نتايج تحليل خوشه‌هاي موضوعي به دست آمده در اين پژوهش حاكي از آن است كه محققان اين حوزه همچنان كه اصول كلي و سنّتي اين حوزه را مورد بررسي قرار مي‌دهند، از تحولات جديد در اين حوزه نيز غافل نبوده‌اند و به‌‌طور همزمان همه موارد را مورد مطالعه قرار مي‌‌دهند.