تحليل‌ خطر جابه‌جايي ناشي از گسيختگي‌هاي سطحي گسل شمال تبريز به روش احتمالاتي

روش تحليل خطر احتمالي جابه‌جايي ناشي از گسيختگي سطحي، يكي از روش هاي نوين در برآورد ميزان جابه‌جايي محتمل در منطقه‌اي است كه خطر گسيختگي گسل مسبب وجود دارد. در اين مطالعه با استفاده از رويكرد احتمالاتي و روش زمين لرزه، به بررسي ميزان جابه‌جايي سطحي گسل شمال تبريز پرداخته شده و جابه‌جايي محتمل در دوره بازگشت هاي مختلف در قالب نقشه هاي همبندي برآورد شده است. با توجه به گسيختگي هاي سطحي ناشي از زمين‌لرزه هاي 1721 و 1780 ميلادي گسل شمال تبريز كه به‌ترتيب با 50 و 60 كيلومتر گسيختگي سطحي همراه بودند، جهت برآورد احتمال جابه‌جايي ناشي از گسيختگي سطحي اين گسل با روش زمين لرزه، قطعه‌اي به طول 50 تا 60 كيلومتر از گسل براي چشمه احتمالي گسيختگي سطحي انتخاب شد. مطابق مطالعات ديرينه شناسي در اين منطقه، جابه‌جايي احتمالاتي به‌ترتيب بين صفر تا 4.5 و صفر تا 7.1 متر انتخاب و بر اساس مطالعات ديرينه شناسي و كاتالوگ زمين‌لرزه هاي تاريخي، دوره بازگشت و بزرگاي احتمالي ناشي از فعاليت گسل شمال تبريز، 645 سال و 7.7 Mw~درنظر گرفته ‌شد. جابه‌جايي احتمالاتي براي نرخ‌ فزوني 5 درصد در 50، 475 و 2475 سال براي جابه‌جايي هاي اصلي محتمل (روي گسل) گسل شمال تبريز برآورد شده است. همچنين با اِعمال رابطه كاهندگي پيترسن، جابه‌جايي احتمالاتي بيشينه گسل شمال تبريز براي جابه‌جايي هاي 4.5 و 7.1 متر در نرخ فزوني 5 درصد در 50 سال، 186 سانتي‌متر؛ در 475 سال، 469 سانتي‌متر و در 2475 سال، 655 سانتي‌متر تخمين زده شده است.