كليدواژه :
فلزات سنگين , جنوب بردسكن , آلودگي خاك , فاكتور غني شدگي , شاخص زمين انباشت
چكيده فارسي :
همگام با رشد صنعت وفناوري،ورود آلاينده‌هاي زيست محيطي و درصدر آن فلزات سنگين به خاك، موجب افزايش نگراني جامعه بشري در رابطه با امنيت غذايي شده است. اين مطالعه با هدف بررسي غلظت فلزات سنگين در خاك‌هاي سطحي زمين‌هاي كشاورزي جنوب بردسكن واقع در استان خراسان رضوي انجام شده است. براي اين منظور نمونه‌هاي خاك از عمق 10 تا 30 سانتي‌متري سطح خاك برداشت گرديد. بافت خاك غالب گراول ماسه‌اي وPH خاك 7.3 و نيمه قليايي است. ميانگين غلظت كل كادميوم، مس، منگنز و موليپدن به ترتيب 0.66 و 215، 2167 و6.67 (برحسب ppm) اندازه‌گيري شدند. بيشترين مقدار شاخص زمين انباشتگي، فاكتور غني‌شدگي و شاخص آلودگي به ترتيب مربوط به مس(0.6)، موليپدن (6.26) و موليپدن (4.44) است. شاخص جامع آلودگي كه از ميانگين شاخص آلودگي كليه فلزات محاسبه شد برابر با 2.36 است و در كلاس آلودگي متوسط قرار گرفت. بالا بودن غلظت فلزات سنگين مس، موليپدن، منگنز و كادميوم در جنوب بردسكن مي‌تواند تهديدي براي كشاورزي در اين منطقه باشد. وجود رخساره‌هاي سنگي مختلف همراه با ساختارهاي زمين‌شناسي مانند گسل‌ها و فعاليت‌هاي انساني مانند معدن كاري، كشاورزي و صنعتي مي‌تواند زمينه‌هاي لازم را براي آلودگي خاك به فلزات سنگين فراهم نمايد و موجب افزايش غلظت فلزات سنگين در خاك‌هاي كشاورزي منطقه شده باشد. نظارت مستمر بر غلظت آلاينده‌ها در خاك و محصولات كشاورزي براي حفظ منابع توليد و دست‌يابي به امنيت غذايي ضروري است.
چكيده لاتين :
Considering the development of industry and technology, the accumulation of inviromental contaminants,especially heavy metals in the soil led to increasing concern about food security.The aim of this study was to investigate the concentration of heavy metals in the surface soils of agricultural lands south of Bardaskan located in Khorasan Razavi. The soil samples were taken from depth of 10 to 30 cm soil by filed assessment.The dominant soil texture is gravelsandy and PH 7.3 and subalkaline. Mean total concentration of Cd,Cu,Mn and Mo were0.66,251,2176,6.67(ppm).The highest values of Igeo,EF and CF indicators were found for Cu(0.6),Mo(6.26) ,Mo(4.44).Pollution index calculated using the average of total CF was 2.36,indicating the medium contamination class in the area. High concentration of heavy metals Cu,Mo,Mn and Cd in the south of Bardaskan can be a threat to agricultural land in this area. geological structures such as faults, and human activities such as mining, agriculture, and industry can provided the necessary grounds for soil contamination with heavy metals and increase the concentration of heavy metals in the agricultural soil of the region. Monitoring the pollutants concentration in the agricultural soils as well as in agriculutral products is essential to conserve natural resources and ensure the food security.
