اثر روغن‌هاي معدني، پاليزين و بوپروفزين روي فراسنجه‌هاي جدول زيستي كفشدوزك‌ شكارگر Cryptolaemus montrouzieri (Col.: Coccinellidae)

Effect of mineral oils, palizin and buprofezin on life table parameters of predatory ladybeetle, Cryptolaemus montrouzieri (Col.: Coccinellidae)

كفشدوزك شكارگر Cryptolaemus montrouzieri Mulsant از عوامل مفيد در باغ‌‌هاي مركبات عليه شپشك‌هاي گياهي مي‌باشد. اثر چهار تيمار حشره‌كش در غلظت توصيه شده شامل روغن معدني EC 1 درصد، روغن معدني مايونز 1 درصد، صابون حشره‌كش پاليزين 2/5 در هزار و بوپروفزين 0/5 در هزار به همراه تيمار شاهد (آب) روي فراسنجه‌هاي جدول زيستي كفشدوزك شكارگرC. montrouzieri تعيين شد. آزمايش روي لاروهاي سن چهارم كفشدوزك انجام و از نتاج افراد بالغ ظاهر شده براي ارزيابي جدول زيستي استفاده شد. كمترين ميانگين تعداد تخم‌هاي گذاشته شده مربوط به تيمار بوپروفزين (50/6 عدد تخم) بود كه اين مقدار در حدود 2/8 برابر كمتر از شاهد (146/5 عدد تخم) بود. همه تركيبات آزمايش شده به جز روغن مايونز 1 درصد، نرخ ذاتي افزايش جمعيت (rm)، نرخ متناهي افزايش جمعيت (λ) و نرخ خالص توليد مثل (R0) را در مقايسه با شاهد به طور معني‌داري كاهش دادند. فراسنجه‌هاي جدول زيستي كفشدوزك كريپتولموس در تيمار با بوپروفزين از ساير تيمارها بيشتر تحت تاثير قرار گرفتند و در تيمارهاي روغن معدني EC و پاليزين با تيمار روغن مايونز اختلاف معني‌دار آماري نداشتند. طبق نتايج، از كاربرد همزمان بوپروفزين در مديريت تلفيقي شپشك‌هاي گياهي به همراه كفشدوزكC. montrouzieri اجتناب شود. پس از تاييد نتايج با انجام آزمايش‌هاي مزرعه‌اي، مي‌توان از تركيبات جايگزين نظير روغن‌هاي معدني و پاليزين استفاده كرد.

Predatory ladybeetle, Cryptolaemus montrouzieri Mulsant is a beneficial agent in citrus orchards against scale insects. Effect of four insecticide treatments at recommended doses including mineral oil EC 10 ml/L, mineral oil mayonnaise 10 ml/L, insecticidal soap 2.5 ml/L and buprofezin 0.5 ml/L with control treatment (water) was evaluated on life table parameters of C. montrouzieri. The experiment was performed on fourth instar larvae and the offspring of emerged adults used to evaluate the life table parameters. The lowest mean number of eggs was related to buprofezin treatment (50.6 eggs) which was about 2.8 times less than the control (146.5 eggs). All tested compounds except mayonnaise oil 10 ml/L significantly reduced the intrinsic rate of increase (rm), the finite rate of increase (λ) and the net reproductive rate (R0) compared to the control. The life table parameters of C. montrouzieri were more affected by buprofezin treatment than other treatments, and these parameters were not significantly different in EC and palizin treatments compared with mayonnaise oil treatment. According to our results, simultaneous use of buprofezin with C. montrouzieri should be avoided in integerated management of scale insects. After confirming the results by conducting field experiments, alternative compounds such as mineral oils and palizin can be used.