تأثير شهرنشيني بر مصرف انرژي در استان‌هاي ايران: رويكرد داده‌هاي تابلويي فضايي

The Effect of Urbanization on Energy Consumption in Iranian Provinces: Spatial Panel Data Approach

انرژي يكي از نهاده‌هاي بااهميت توليد است كه مصرف آن به‌دليل استفاده ناكارا و نامناسب از منابع، به‌طور چشم‌گيري افزايش يافته است. در‌اين‌خصوص شناسايي عوامل مؤثر بر مصرف انرژي استان‌ها امري اجتناب‌ناپذير است. هدف اصلي تحقيق حاضر بررسي تأثير شهرنشيني بر مصرف انرژي در استان‌هاي ايران است. در اين مطالعه تلاش شده است به‌همين‌منظور با استفاده از الگوي اثرات تصادفي با رگرسيون بر جمعيت، وفور منابع و تكنولوژي[1] به بررسي نقش شهرنشيني بر مصرف انرژي پرداخته شود كه از مدل خطاي فضايي در داده‌هاي تابلويي براي 28 استان كشور در طي دوره زماني 1381 تا 1394 استفاده شده است. نتايج حاكي از وجود رابطه U معكوس ميان شهرنشيني و مصرف انرژي است و مي‌توان گفت تأثير شهرنشيني بر مصرف انرژي در سطوح پايين شهرنشيني مثبت و در سطوح بالا منفي است.

Energy is one of the essential inputs in production that due to inefficient and inappropriate use of its resources, its consumption has increased significantly. In this regard, the identification of factors affecting energy consumption in the provinces is important. This study aims to investigate the effect of urbanization on energy consumption in Iranian provinces. To do so, we used the STIRPAT model to design the econometric model. The spatial error econometric model in panel data was used to estimate the effect of urbanization on energy consumption in 28 Iranian provinces from 2002 to 2015. The results show that the relationship between urbanization and energy consumption is inverted U-shaped. This finding indicates that an increase in urbanization first causes to increase and then decreases energy consumption.