اثر سطوح مختلف مس به صورت بلوس آهسته‌رهش بر توليد و تركيب شير و برخي فراسنجه‌هاي خوني ميش‌هاي لري بختياري

Effect of different levels of copper as a slow-release bolus on milk yield and composition and some blood metabolites of Lori Bakhtiari ewes

به ‌منظور بررسي توليد و تركيب شير و برخي فراسنجه‌هاي خوني ميش‌هاي آبستن دريافت‌ كننده بلوس آهسته‌رهش مس، 120 رأس ميش لري ‌بختياري آبستن (شكم زايش سوم و چهارم با اسكور 3 تا 5/3) به صورت كاملاً تصادفي به سه گروه 40 رأسي تقسيم شدند: 1) ميش‌هاي شاهد (79/5 ميلي­گرم مس در كيلوگرم ماده خشك)، 2) ميش‌هاي آبستن دريافت ‌كننده سطح دو ميلي‌گرم مس در روز (يك عدد بلوس)، و 3) ميش‌هاي آبستن دريافت ‌كننده سطح چهار ميلي‌گرم مس در روز (دو عدد بلوس). شصت روز قبل از تاريخ پيش‌بيني زايمان، بلوس مورد نظر به گروه‌هاي مختلف خورانده شد. در 60 روز قبل از زايمان، 10 و 60 روز بعد از زايمان از ميش‌‍‌‌‌‌ها خون­گيري به عمل آمد. غلظت ­هاي مس و سرولوپلاسمين سرم و تعداد گلبول‌هاي سفيد خون در ميش‌هاي دريافت ‌كننده يك يا دو عدد بلوس مس نسبت به شاهد بيشتر بود (0/05>P). توليد شير، مقدار پروتئين و مقدار مواد جامد بدون چربي‌شير در ميش‌هاي دريافت‌ كننده دو عدد بلوس مس نسبت به ساير تيمارها بيشتر بود (0/05>P). همچنين ميش‌هاي دريافت ‌كننده يك عدد بلوس مس نيز نسبت به تيمار شاهد داراي توليد شير، مقدار پروتئين و مقدار مواد جامد بدون چربي شير بيشتري بودند (0/05>P). درصد چربي شير در تيمار شاهد نسبت به ميش‌هاي دريافت ‌كننده دو عدد بلوس مس بيشتر بود (05/0>P). مقدار مس شير در ميش‌هاي دريافت ‌كننده يك يا دو عدد بلوس مس نسبت به تيمار شاهد بيشتر بود (0/05>P). به‌طور كلي، هر دو سطح مس سبب بهبود توليد شير و برخي فراسنجه‌هاي خون ميش‌ها شد، اما سطح چهار ميلي­گرم مس به‌ دليل توليد شير بيشتر توصيه مي‌شود.

To investigate the milk yield and composition and some blood parameters of pregnant ewes receiving a slow-release bolus of copper, 120 Lori-Bakhtiari pregnant ewes (in their third and fourth parities with a body condition score of 3 to 3.5) were divided into three groups of 40 heads each in a completely randomized design. Treatments included: 1) control ewes (5.79 mg copper per kg of dry matter); 2) ewes receiving two milligrams of copper per day (one bolus), and 3) ewes receiving four milligrams of copper per day (tow boluses). On the first day, days 10 and 60 postpartum, blood samples were taken from the ewes. Serum copper concentration, serum ceruloplasmin concentration, and white blood cell count were significantly higher in ewes receiving one or two copper bolus than in the control group (P<0.05). Milk production, protein content, and percentage of non-fat milk solids were significantly higher in ewes receiving two copper bolus than in other treatments (P<0.05). Also, ewes receiving one copper bolus had significantly higher milk production, protein content, and percentage of non-fat milk solids than the control treatment (P<0.05). The percentage of milk fat in the control group was higher than ewes receiving two slow-release copper bolus (P<0.05). Milk copper concentration in ewes receiving one or two copper boluses was higher than in the control treatment (P<0.05). In general, both levels of copper improved milk production and some blood parameters, but the use of two boluses is recommended for higher milk production.