پديد آورندگان :
بصيري، مصطفي دانشگاه آزاد اسلامي واحد ايلخچي - گروه معماري و شهرسازي , زينالي عظيم، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز - گروه معماري و شهرسازي - عضو باشگاه نخبگان و پژوهشگران , آذر، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد مراغه - گروه معماري و شهرسازي
كليدواژه :
مكان , حس مكان حس تعلق مكان تبريز , حس تعلق مكان , تبريز
چكيده فارسي :
بيان مسئله: محله تنها يك مكان و محيط براي فعاليت‌هاي انساني و سرپناه نيست بلكه پديده‌اي است كه انسان در تعامل خود با آن، بدان معنا بخشيده و به آن دلبسته مي‌شود. اما امروزه حس تعلق به مكان در محلات قديمي و تاريخي به دليل بي‌توجهي مديران شهري در سطح پاييني قرار دارد.
هدف: اين پژوهش به تحليل عوامل و مؤلفه‌هاي حس تعلق به مكان در محله اهراب شهر تبريز مي‌پردازد.
روش: تحقيق حاضر به لحاظ ماهيت و محتواي كاري، توصيفي- تحليلي و از نوع پيمايشي است. به‌منظور گرداوري داده‌ها از مصاحبه عميق و پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماري،جمعيت محله اهراب تبريز كه برابر 17952 نفر است. حجم نمونه هم از فرمول كوكران، برابر 376 نفر به دست آمد. روش نمونه‌گيري به‌صورت تصادفي ساده است. جهت بررسي پايايي پرسشنامه،از آلفاي كرونباخ استفاده شد. براي آزمون سؤالات تحقيق، ابتدا نرمال بودن داده‌ها با استفاده از آزمون كولموگروف-اسميرنوف موردبررسي قرار گرفت و پس از تأييد نرمال بودن داده‌ها، از همبستگي پيرسون و تحليل عاملي تأييدي مرتبه دوم استفاده شد. محاسبات در نرم‌افزار SPSS و Amos انجام گرفت.
يافته‌ها: شاخص نيكويي برازش (GFI) 0/915 است كه نشان‌دهنده قابل‌قبول بودن اين ميزان براي برازش مطلوب مدل است. مقدار ريشه ميانگين مربعات خطاي برآورد (RMSEA) نيز 0/065 است كه با توجه به كوچك‌تر بودن از 0/80، قابل‌قبول بوده و نشان‌دهنده تأييد مدل پژوهش است. همچنين شاخص توكر- لويس (TLI) 906/0؛ شاخص برازش تطبيقي (CFI) 0/903 و شاخص برازش مقتصد هنجار شده (PNFI) 0/71 است كه همگي نشان‌دهنده برازش مطلوب و تأييد مدل پژوهش است.
نتيجه گيري: گذر زمان با بار عاملي 0/96 بيشترين تأثير را در حس تعلق به مكان دارد. پس‌ازآن به ترتيب خوانايي و دسترسي، غناي بصري، مبلمان و تجهيزات، مولفه‌هاي احساسي، كيفيت فضايي، تعاملات اجتماعي، زيبايي و نمادها و هويت قرار دارند.
تازه هاي تحقيق
براي اولين بار 4 معيار: 1-حس مكان (ادراك، شناخت و تجربه) 2- معني مكان يا روح مكان (ماهيت، ذات و منحصربه‌فرد بودن مكان) 3- خاطره و آگاهي (آثار و تاريخ مكان‌ها) 4- تخيل و اكتشاف (فرآيندهاي خلاقيت و هويت). در حس تعلق به مكان در محلات قديمي شهرها بررسي شد.
چكيده لاتين :
Background: The neighborhood is not only a place and environment for human activities and shelter, but also a phenomenon that human beings, in their interaction with it, give meaning to and become attached to. But today, the sense of belonging to the place in the old and historical neighborhoods is at a low level due to the negligence of the relevant organizations.
Objectives: This study analyzes the factors and components of the sense of belonging to the place in Ahrab neighborhood of Tabriz.
Methodology: The present study is descriptive-analytical in terms of nature and content of the work and is of survey type. In-depth interviews and questionnaires were used to collect data. The statistical population is the population of Ahrab neighborhood of Tabriz which is equal to 17952 people. The sample size of the Cochran's formula was 376. The sampling method is simple random. Cronbach's alpha was used to evaluate the reliability of the questionnaire. To test the research questions, the normality of the data was first examined using the Kolmogorov-Smirnov test, and after confirming the normality of the data, Pearson correlation and confirmatory factor analysis were used for the second time. The calculations were performed on SPSS and Amos software.
Results: The goodness of fit index (GFI) is 0.915, which indicates the acceptability of this rate for optimal fit of the model. The root mean square of the estimation error (RMSEA) is 0.065, which is acceptable due to being less than 0.08 and indicates the confirmation of the research model. Also, the Tucker-Lewis Index (TLI) is 0.906, the Comparative Fit Index (CFI) is 0.903, and PNFI Index is 0.71, which all indicate the desired fit and confirmation of the research model.
Conclusion: It showed that the passage of time with a factor of 0.96 has the greatest effect on the sense of belonging to the place. It is followed by readability and accessibility, visual richness, furniture and equipment, emotional, spatial quality, social interactions, beauty and symbols and identity.
