اثر انواع مالچ شيميايي و آلي بر جمعيت علفهاي هرز و خصوصيات رشدي و عملكردي زعفران در منطقه قائنات

Effect of various chemical and organic mulch types on weed frequency, and growth and yield characteristics of saffron in Qaenat region

به منظور بررسي تأثير انواع مختلف مالچ شيميايي و آلي بر تراكم و زيست توده علف‌هاي هرز و برخي خصوصيات زراعي زعفران (Crocus sativus L.)، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه چهار ساله زعفران در شهرستان قاين در سال 1397 تا 1399 اجرا شد. تيمارها شامل استفاده از انواع مختلف مالچ براي كنترل علف هرز شامل عدم كنترل، وجين دستي، پلاستيك شفاف و پلاستيك سياه (به ضخامت 15 تا 20 ميكرومتر)، بقاياي برگ انگور، كلش گندم، برگ انار، برگ پسته، كلش جو، تفاله موم زنبور عسل و پوشال بنه زعفران (به ضخامت 5 تا 10 سانتيمتر) بود. نتايج نشان داد كه كليه مالچ‌هاي مورد استفاده به استثنا‌ي پلاستيك شفاف باعث كاهش معني دار تعداد گونه، تراكم، وزن خشك و تنوع شانون علف هرز نسبت به تيمار عدم وجين شدند. پايين‌ترين وزن خشك علف‌هاي هرز مربوط به مالچ پلاستيك سياه (22/52 گرم علف هرز در متر مربع) و كلش گندم (123 گرم علف هرز در متر مربع) بود. رابطه منفي بين وزن (R=-0.79) و تراكم علف هرز (R=-0.68) با عملكرد زعفران وجود داشت. استفاده از كليه مالچهاي مورد بررسي بجز پلاستيك شفاف باعث افزايش معني دار عملكرد بنه، گل و كلاله زعفران نسبت به شرايط عدم وجين شدند. تفاله موم زنبور عسل و كلش گندم به ترتيب بالاترين تعداد گل (151 و 135 گل در متر مربع) و عملكرد كلاله (4/89 و 4/32 كيلوگرم در هكتار) را دارا بودند، كه به ترتيب باعث افزايش 213 و 177 درصدي عملكرد كلاله نسبت به تيمار عدم وجين شدند. مالچ پلاستيك سياه، برگ انار و برگ انگور اختلاف معني داري با تيمار وجين دستي از نظر رشد و عملكرد زعفران نشان ندادند. بطور كلي، نتايج تاييد نمود كه استفاده از كليه مالچ هاي مورد استفاده به استثناي پلاستيك شفاف منجر به كنترل مناسب علف هرز و بهبود خصوصيات عملكردي زعفران نسبت به عدم وجين شدند و قابل توصيه براي كشاورزان مي باشند.

In order to study the effect of different chemical and organic mulch types on density and biomass of weed and some agronomical characteristics of saffron (Crocus sativus L.), an experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications at Qaen region in during 2018-2019. The experimental treatments were application of various mulch types for weed control (no weed control, hand weeding, transparent polyethylene, black polyethylene, beeswax waste, residues of grape leaf, wheat straw, pomegranate leaf, pistachio leaf, barley straw and saffron corm dunnage). The results showed that all the treatments except transparent polyethylene significantly reduced the number of species, density, dry weight and shannon diversity of weed compared to no weeding treatment. The lowest dry weight of weed was related to black polyethylene (52.22 g m-2) and wheat straw (123 g m-2) mulches. Application of all the mulches except transparent polyethylene caused a significant increase in corm, flowers and stigmas yield of saffron compared to non-weeding conditions. Beeswax waste and wheat straw had the highest number of flowers (151 and 135 flowers m-2) and stigma yield (4.89 and 4.32 kg ha-1), respectively. Black polyethylene, pomegranate leaf and grape leaf did not show a significant difference with hand weeding in terms of growth and yield of saffron. In general, the results confirmed that the application of all the studied mulches with the exception of transparent polyethylene led to appropriate weed control and improving saffron yield characteristics compared to no weed control treatment and are recommended to farmers.