بررسي جايگاه متغيرهاي عدالت سازماني، رضايت شغلي و تقسيم كار در تبيين وجدان كاري (مطالعه موردي: كاركنان وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي در سال 1399)

Investigating the Position of the Variables of Organizational Justice, Job Satisfaction and Division of Labor in Explaining Work Conscience (Case Study: Employees of the Ministry of Cooperatives, Labor and Social Welfare in 2020)

اين پژوهش با هدف بررسي جايگاه متغيرهاي عدالت سازماني، رضايت شغلي و تقسيم كار در تبيين وجدان‌كاري انجام شده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش ميداني (پيمايشي) و به صورت كمي (با به‌كارگيري پرسشنامه محقق‌ساخته) انجام شد. جامعه آماري اين مطالعه، شامل تمام كاركنان شاغل در وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي است و حجم نمونه بر اساس فرمول كوكران 400 نفر است كه افراد نمونه با روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند. به منظور سنجش روايي (اعتبار) پرسشنامه از روش روايي صوري و روايي سازه (به كمك تحليل عاملي تأييدي)، و براي بررسي پايايي پرسشنامه از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد. لذا بعد از انجام پيش‌آزمون و گرفتن نظرات خبرگان، ابزار پژوهش از روايي و پايايي لازم برخوردار شد. تجزيه و تحليل داده‌ها در دو سطح توصيفي و استنباطي صورت گرفت و به منظور بررسي عوامل مؤثر در وجدان كاري از آزمون همبستگي پيرسون، رگرسيون خطي و تحليل مسير استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد كه متغيرهاي رضايت شغلي، احساس عدالت و تقسيم كار رابطه‌اي مستقيم و معنادار با وجدان‌كاري دارند. نتايج حاصل از تحليل مسير نشان داد كه 58 درصد از تعييرات وجدان كاري توسط مجموع متغيرهاي مستقل تبيين مي‌شود و در مجموع، با توجه تأثيرات مستقيم و غيرمستقيم، متغير تقسيم كار بيشترين تأثير را در وجدان‌كاري كاركنان داشته است. لذا با توجه به اهميت وجدان كاري در توسعه و پيشرفت درون‌زا در جامعه، پيشنهاد مي‌شود كه براي شناسايي بقيه عوامل تأثيرگذار در وجدان‌كاري، به سطوح فردي (روان‌شناختي)، مياني (سازماني) و كلان (ساختاري و سيستمي جامعه) در سازمان مورد مطالعه و ساير سازمان‌هاي دولتي توجه شود.

The aim of this study was to investigate the position of the variables of organizational justice, job satisfaction and division of labor in explaining work conscience. The present study was conducted using the field method (survey) and quantitatively (using a researcher-made questionnaire). The statistical population of this study includes all employees of the Ministry of Cooperatives, Labor and Social Welfare and the sample size is 400 people based on Cochran's formula. The sample was selected by random sampling method. In order to assess the validity (validity) of the questionnaire, face validity and construct validity (using confirmatory factor analysis) were used, and to evaluate the reliability of the questionnaire, Cronbach's alpha coefficient was used. Necessary validity and reliability. Data were analyzed at both descriptive and inferential levels and Pearson correlation test, linear regression and path analysis were used to evaluate the factors affecting work conscience. The results showed that the variables of job satisfaction, sense of justice and division of labor have a direct and significant relationship with work conscience. The results of path analysis showed that 58% of changes in work conscience are explained by the sum of independent variables and in general, according to direct and indirect effects, the variable of division of labor had the greatest impact on employee conscience. Therefore, considering the importance of work conscience in the development and progress in society, it is suggested that to identify other factors affecting work conscience, attention should be paid to individual (psychological), intermediate (organizational) and macro (structural and systemic) levels of society in the organization under study and other governmental organizations.