رديابي و بررسي مولكولي ويروس موزاييك شديد زنبق( ISMV) در مزارع زعفران استان خراسان جنوبي و رضوي

Molecular Detection and Investigation of Irish Severe Mosaic Virus in Saffron, Fields of Razavi and South Khorasan

زعفران با نام علمي (.Crocus sativus L) متعلق به خانواده زنبقيان Iridaceae)) يكي ازمحصولات اقتصادي و استراتژيك كشور مي­ باشد، اخيراً بيماري­ هاي ويروسي متعددي از آن گزارش شده است. ويروس موزائيك شديد زنبق (Iris severe mosaic virus) روي گياهان زينتي ايران در سال هاي اخير گزارش شده اما تا كنون گزارشي از وقوع آن روي زعفران نبوده است. جهت شناسايي ويروس موزاييك شديد زنبق روي اين گياه طي آبان و آذر ماه سال 1398، 130 نمونه­ ي داراي علائم زردي، كوتولگي، موزاييك، پيچيدگي برگي از مزارع زعفران استان هاي خراسان جنوبي و رضوي گزارش گرديد. نمونه­ هاي مشكوك ابتدا با آزمون زنجيره اي پليمراز و آغازگر اختصاصي ژن پروتئين پوششي ويروس موزاييك شديد زنبق، آزمايش و نهايتا منجر به تكثير قطعه اي به طول 917جفت باز در 5 نمونه آلوده به ISMV گرديد. نمونه ­ها جهت بررسي هاي تكميلي و تعيين توالي به شركت ماكروژن كره ارسال شد. بررسي­هاي تبارزايي بر مبناي توالي ژن پروتئين پوششي ويروس با نرم افزارهاي مرتبط به منظور تعيين جايگاه ويروس، انجام گرديد. پنج جدايه شناسايي شده از ويروس موزاييك شديد زنبق و ساير جدايه­ هاي موجود در بانك ژن در دو گروه تبارزايي و نزديك به جدايه هاي چين قرار گرفتند. بررسي­ها در اين تحقيق نشان داد كه گروه­ها و زيرگروه­هاي تبارزايي، بر مبناي تفاوت در منطقه جغرافيايي تا حدودي از يكديگر تفكيك و در زير گروه هاي جداگانه اي قرار گرفتند. بررسي ­هاي نوتركيبي در رابطه با اين ويروس بيان­گر اين است كه در هيچ كدام از جدايه­ هاي گزارش شده، نوتركيبي محتمل نيست. اين تحقيق اولين گزارش از وقوع اين ويروس و اولين بررسي مولكولي و تبارزايي جدايه ­هاي ويروس مذكور در مزارع زعفران خراسان جنوبي و رضوي است.

Saffron (Crocus sativus) is related to Iridaceae family and is one of the most important products in Iran. Recently, different viral diseases were detected on it. Iris severe mosaic virus is detected on some ornamental plants in Iran but has not been reported on saffron. In order to detect this virus, we collected 130 samples with yellowing, stunning, mosaic symptoms on saffron leaves and they were tested by PCR and specific primers. Finally fragments with 917 bp were amplified in 5 samples. Samples were cloned or more investigations in Macrogene company of Korea. Investigation of phylogeny according to coat protein showed that 5 Iranian isolates were separated in two groups near to Chinese isolates. Investigation in this survey showed that different groups were separated according their geographical distribution. Recombinant investigation showed that in none of Iranian isolates there is no recombination. This research is the first report of this virus and first molecular and phylogeny investigation in saffron fields of South and Razavi Khorasan.