تفسير مفهومي أولي‌الامر در نظام هندسي سوره نساء

خداي متعال در آيه 59 نساء مي‌فرمايد: »يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الأَمْرِ مِنْكُمْ « ابهام موجود در اين آيه پيرامون واژه »أولي الامر « است كه اينان چه كساني‌اند كه اطاعت آنان در رديف اطاعت خدا و رسول قرار گرفته و به طور مطلق واجب گرديده است. در مقاله حاضر با تحليل مفهومي أولي‌الامر در نظام هندسي سوره نساء، كوشش شده تا مسئله فوق مورد تبيين قرآني قرار گيرد. روش تحقيق تحليلي ـ استدلالي و استنباطي با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و نرم افزاري است. نظام هندسي سوره نساء ترسيم‌كننده نظام خانواده و نظام جامعه و روابط اجتماعي مسلمانان مي‌باشد. بر پايه آموزه‌هاي اين سوره، عدل و امانت؛ ريشه حكومت اسلامي و اطاعت از خدا و رسول و أولي الامر، اساس جامعه اسلامي است. از نگاه قرآن كريم هر صاحب فرمان يا هر صاحب شأني، أولي الامر نيست. مهم‌ترين شاخصه‌هاي أولي الامر در نظام هندسي سوره نساء عبارتند از: ضدّيت با طاغوت، حق حاكميت، برگزيدگان الهي از ميان مردم، برخورداري از علم آسماني و الهي، صاحب مُلك عظيم، عدل و امانت و عصمت. معيار قرار گرفتن چنين شاخصه‌هايي براي شناخت أولي الامر، تشخيص مصداق آن را آسان مي‌نمايد.