پديد آورندگان :
عباسيان، عباس دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه آگروتكنولوژي , اسدي، قربانعلي دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه آگروتكنولوژي , قرباني رضا دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه آگروتكنولوژي , ناصري، محبوبه دانشگاه تربت حيدريه - دانشكده كشاورزي - گروه توليدات گياهي
كليدواژه :
سرعت جوانه‌زني , ريشه‌چه , ساقه‌چه , بنيه , گياهچه
چكيده فارسي :
گل‌گندم علف هرز يكساله است كه اراضي آيش و مزارع كشاورزي را مورد تهاجم قرار مي‌دهد. در همين ارتباط جهت ارزيابي اثر دماهاي متناوب بر جوانه‌زني گل‌گندم، آزمايشي بر پايه طرح كاملاً تصادفي با شش تكرار در شرايط آزمايشگاهي در گروه اگروتكنولوژي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. تيمارهاي نوسان دمايي شب/روز 15-5، 5-20، 20-10، 25-10، 25-15 و 30-15 درجه سانتي‌گراد بود. نتايج نشان داد دماي متناوب شب-روز بالاترين ميزان جوانه‌زني در دماي 15-5 درجه سانتي‌گراد مشاهده شد. بيشترين درصد و سرعت جوانه‌زني (83 درصد و 8/9 بذر در روز) در دماي متناوب 15-5 درجه سانتي‌گراد و كمترين آن‌ها ( 59 درصد و 6/5 بذر در روز) در دماي متناوب 30-15 درجه سانتي‌گراد بود. بيشترين مقادير طول ريشه‌چه (97 ميلي‌متر)، طول ساقه‌چه (30 ميلي‌متر)، وزن تر ريشه‌چه (19 ميلي‌گرم) و وزن تر ساقه‌چه (52 ميلي‌گرم) به ترتيب در تيمارهاي دمايي 30-15، 15- 5، 25-15 و 25 -10درجه سانتي‌گراد بود. همچنين بالاترين مقدار شاخص بنيه گياهچه (7/75) مربوط به تيمار دمايي 15-5 درجه سانتي‌گراد كمترين مقدار آن (5/2) در دماي متناوب 25-10 درجه سانتي‌گراد بود. همچنين نتايج اين آزمايش با واقعيت جوانه‌زني اين گياه (جوانه‌زني در آبان ماه با شرط وجود رطوبت) مطابقت داشت. بر اساس نتايج تحقيق حاضر با توجه به اينكه آبان ماه زمان اوج سبز شدن اين علف‌هرز در شرايط مشهد است پيشنهاد مي‌شود جهت انجام كنترل بهتر و مصرف كمتر سموم و به تبع آن كاهش هزينه‌هاي مالي و زيست محيطي، مبارزه شيميايي با اين علف هرز در اين زمان انجام شود.
چكيده لاتين :
Daily temperature fluctuations can affect the presence or absence of weeds in the environment. Centaurea balsamita Lam. is an annual plant that invades fallow and steep lands. Understanding the factors affecting the germination of this invasive plant can provide the baseline for the management theme. In this regard, in order to evaluate the effect of intermittent temperatures on germination of Centaurea balsamita, a completely randomized design with six replications in vitro was conducted in the Department of Agrotechnology, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad. Temperature treatments were alternating day / night 15-5,
5-20, 20-10, 25-10, 25-15 and C° 30-15 for 12 hours a day and 12 hours a night. The measured traits included germination percentage, germination rate, seed vigor index, root length, shoot length, root and shoot dry weight, germination energy, germination uniformity and seedling vigor index. The results showed that intermittent night and day temperatures showed the highest germination rate at 5-15 °C. The highest percentage and rate of germination (83% and 8.9 seeds/day) were in the intermittent temperature of 5-15 °C and the lowest (59% and 6.5 seeds per day) in the intermittent temperature of 15-30 °C. The highest values of root length (97 mm), shoot length (30 mm), root fresh weight (19 mg) and shoot fresh weight (52 mg) were obtained at 15-30, 5-15 °C, respectively. Also, the highest value of the seedling vigor index (7.75) was related to the temperature treatment of 5-15 °C, its lowest value (5.2) at an intermittent temperature of 10-25 °C. Also, the results of this experiment were in agreement with the reality of the germination of this plant (germination in November with moisture condition). Based on the results of the present study, considering that November is the peak time for the emergence of this weed in Mashhad, it is suggested that in order to perform better control and reduce the use of pesticides and consequently reduce financial and environmental costs, chemical control this weed is done at this time.
