تحليل سطوح توسعه‌يافتگي عملكردهاي بيابان‌زدايي شهرستان‌هاي استان يزد با كاربرد مدل اسكالوگرام

Analyzing the Development Levels of Combating Desertification Operations Using Scalogram Model (Case Studies: Cities of Yazd Province)

يكي از اهداف مهم انجام طرح­هاي بيابان زدايي كاهش محروميت و رفع تبعيض بين مناطق مختلف بوده است. شناخت و تجزيه و تحليل وضع موجود نواحي مختلف از ديدگاه بيابانزدايي نخستين گام در فرايند توسعه پايدار منطقه ­اي و شناخت كمبودها و تنگناها مي­باشد. به­ اين منظور، اين پژوهش تحليلي با هدف تعيين سطوح توسعه ­يافتگي شاخص­هاي بيابان‌زدايي با استفاده از مدل اسكالوگرام در سطح شهرستان‌هاي استان يزد انجام پذيرفت و پس از تشكيل ماتريس توسعه واحدهاي كاري و برآورد ارزش نهايي، لايه­ هاي اطلاعاتي توسط نرم ­افزار Arc view به­ دست آمد، و در نهايت نتايج سطح‌بندي شهرستان‌ها در قالب نقشه‌ي پهنه­ بندي توسعه‌يافتگي ارائه شد. نتايج به ­دست آمده نشان مي­دهد كه شهرستان‌هاي ابركوه، بافق و طبس به ترتيب از وضعيت مناسبي برخوردارند و شهرستان‌هاي يزد، تفت، مهريز و خاتم از محروم‌ترين شهرستان‌ها از اين نظر مي‌باشند، با توجه به يافته­ ها، اختلاف و شكاف زيادي از نظر برنامه ­ريزي و اجراي طرح ­هاي بيابان ­زدايي در بين شهرستان­هاي استان با توجه به پراكندگي منابع بالقوه تحت تأثير مشاهده مي­ شود. بنابراين پيشنهاد مي ­شود كه در فرآيند بودجه ­بندي و برنامه ­ريزي توسعه‌ي آتي شهرستان‌ها از نظر بيابان‌زدايي، نتايج و رتبه ­بندي به­ دست آمده مورد توجه قرار گيرد.

One of the main goals of de-desertification projects are reducing poverty and removing discrimination between different regions. Determination and analysis of current status of desertification in different regions is the first step in processing of regional sustainable development, and determination of deficiencies and problems. For this aim this analytical study was conducted to determine the development levels of desertification indices of Yazd province using Scalogram model. an‎d after the formation of the matrix of terrain mapping units and estimate the ultimate value, the first, layers were provided by ArcView, and the results of ranking of cities were presented in the form of development map. The results showed that the cities of Abarkooh, Bafgh have almost the best condition respectively, and Yazd, Taft, Mehriz and Khatam are the poorest cities. With regard to the distribution of effective potential sources there is a large gap between cities of Yazd province from view point of planning and implementation of desertification projects. Therefore, it is suggested that the obtained results and ranking should be considered in budgeting and planning process for future cities development in terms of desertification.