عنوان مقاله :
اثر رژيم‌هاي مختلف آبياري و كوددهي بر عملكرد و تركيبات اسانس نعناع فلفلي (Mentha piperita L.)
عنوان به زبان ديگر :
Effect of different irrigation regimes and fertilization on essential oil yield and composition of peppermint essential oil (Mentha piperita L.)
پديد آورندگان :
ابراهيمي اسبورزي، حسين دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده كشاورزي، تهران، ايران , مدرس ثانوي، علي محمد دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده كشاورزي، تهران، ايران , باغباني آراني، ابوالفضل دانشگاه پيام نور - گروه كشاورزي، تهران، ايران , كرمي برزآباد، رضوان دانشگاه پيام نور - گروه كشاورزي، تهران، ايران
كليدواژه :
آزوكمپوست , اجزاي اسانس , اوره , تنش خشكي , ورمي‌كمپوست
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي اثرات تنش كم‌آبي و انواع كودهاي نيتروژن بر عملكرد ماده خشك و اسانس و تركيبات آن در گياه نعناع فلفلي، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه تربيت مدرس در سال 1397 اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايشي شامل سه رژيم آبياري (آبياري در حد ظرفيت مزرعه و به‌ترتيب بعد از تخليه 25، 40 و 55 درصد آب قابل استفاده در منطقه ريشه) به‌عنوان عامل اصلي و شش تيمار كودي بر اساس نيتروژن موردنياز گياه به‌عنوان عامل فرعي بودند. نتايج نشان داد بالاترين عملكرد ماده خشك و اسانس (74 و 33/3158 كيلوگرم در هكتار) در شرايط آبياري بعد از تخليه 25 درصد رطوبت قابل استفاده خاك و با كود اوره حاصل گرديد و تنش كم‌آبي شديد سبب كاهش 44 درصدي عملكرد ماده خشك و اسانس گرديد. در اين تحقيق 36 تركيب در اسانس شناسايي گرديد كه بيشترين درصد مربوط به تركيبات منتول، منتون، منتوفوران، پيپريتون و منتول استات بود. تنش كم‌آبي (آبياري بعد از تخليه 40 و 55 درصد رطوبت قابل استفاده خاك)، سبب افزايش كيفيت اسانس (افزايش منتول و منتون و كاهش منتوفوران و پولگون) گرديد. همچنين كاربرد همه انواع كود نيتروژن، علاوه بر افزايش كيفيت اسانس سبب افزايش عملكرد اسانس نيز گرديد. در مجموع مي‌توان نتيجه گرفت تنش آبي متوسط همراه با كاربرد كود نيتروژن (خصوصا اوره به‌تنهايي و يا به‌صورت تلفيقي با ورمي‌كمپوست)، سبب افزايش كيفيت اسانس نعناع فلفلي گرديده است. افزايش كيفيت اسانس در اثر تنش كم‌آبي، باعث كاهش عملكرد اسانس گرديد.
چكيده لاتين :
In order to investigate the effects of water deficit and nitrogen fertilizers on peppermint’s essential oil yield and its compounds, the current experiment was conducted in Research Field of Tarbiat Modares University in 2018, based on split with three replications. The experimental treatments consisted of three irrigation regimes (respectively after depleting 25, 40 and 55% of available water in root growth zone) as the main factor and six fertilizer treatments based on nitrogen requirement as sub-factors. The results showed that the highest essential oil yield was obtained under normal irrigation conditions with urea, while severe water deficit stress caused a reduction of 44% in dry matter and essential oil yield. In this study, 36 compounds were identified in essential oil. The most important components of essential oil were menthol, menthon, menthofuran, piperitone and menthol acetate. Water deficit increased the quality of essential oil (increased menthol and menthon and decreased menthofuran and polygon). In this regard, the use of nitrogen fertilizer increased both the quality and yield of essential oil. In general, it can be concluded that moderate water deficit accompanied with nitrogen fertilizer (urea alone or in combination with vermicompost) might increase the quality of peppermint’s essential oil. Increasing essential oil quality caused by water deficit, reduced quantitative essential oil yield.
عنوان نشريه :
علوم باغباني ايران
