كاربرد برهم كنش ايندول بوتيريك اسيد و پوتريسين بر ريشه‌زايي درون‌شيشه‌اي پايه پيرودوارف گلابي (P. communis L.)

Interaction effect of indole butyric acid and putrecin on in vitro root regeneration of pyrodwarf root stock (Pyrus communis L.)

پژوهش حاضر به منظور بهينه‌سازي محيط كشت براي ريشه‌زايي ريز نمونه‌هاي پايه پيرودوارف گلابي در شرايط درون‌شيشه‌اي انجام شد. براي بررسي ميزان ريشه‌زايي، ريز نمونه‌هايي به طول 2 سانتي‌متر به‌طور جداگانه در محيط كشت MS و ½ MS حاوي غلظت‌هاي مختلف ايندول بوتيريك اسيد (صفر، 5/0، 1 و 5/1 ميلي‌گرم در ليتر) و پوتريسين (صفر، 25، 50 و 75 ميلي‌گرم در ليتر) كشت گرديدند. بر اساس نتايج مقايسه ميانگين داده­ها، درصد ريشه‌زايي و طول ريشه‌هاي باززايي شده در محيط كشت ½ MS به ترتيب 67/41 و 30/12 درصد بيشتر از محيط كشت MS بود. بررسي اثر ايندول بوتيريك اسيد و پوتريسين بر ريشه‌زايي شاخساره‌هاي پيرودوارف نشان داد استفاده همزمان از اين دو تنظيم‌كننده رشدي براي ريشه‌زايي ريزنمونه‌هاي درون‌شيشه‌اي ضروري مي‌باشد و در محيط كشت فاقد تنظيم‌كننده رشد هيچ نوع ريشه‌زايي مشاهده نشد. در هر دو نوع محيط كشت (MS و ½ MS) بالاترين درصد ريشه‌زايي در تيمار 5/0 ميلي‌گرم در ليتر ايندول بوتيريك اسيد و 25 ميلي‌گرم در ليتر پوتريسين حاصل شد. ميزان رشد شاخساره‌هاي كشت شده گلابي پيرودوارف در محيط كشت MS و ½ MS تقريباً مشابه بود با اين حال در تركيب 5/0 ميلي‌گرم در ليتر ايندول بوتيريك اسيد و 25 ميلي‌گرم در ليتر پوتريسين بالاترين رشد ثبت گرديد. بر اساس نتايج پژوهش حاضر، محيط كشت ½ MS همراه با 5/0 ميلي‌گرم در ليتر ايندول بوتيريك اسيد و 25 ميلي‌گرم در ليتر پوتريسين، بهترين تركيب تيماري براي دستيابي به حداكثر ريشه‌زايي در شاخساره‌هاي درون‌شيشه‌اي پايه پيرودوارف بود.

Present study was done to optimizing the medium culture for rooting the micro cutting of pyrodwarf rootstock under in vitro condition. Propagated shoots of pyrodwarf were used as micro cutting for rooting assay. For rooting, the shoots in 2-3 cm length separately were cultured in MS and ½ MS media cultures with different concentrations of indole butyric acid (IBA: 0, 0.5, 1 and 1.5 mg/l) and putrescine (Put: 0, 25, 50, 75 mg/l). Th mean comparison analaysis showed that in each medium culture the growth regulator IBA and putrescine significantly influenced the rooting and shoot growth. The percent of rooting induction and the length of regenerated roots in ½ MS medium respectively 41.67 and 12.30% were higher than MS medium. The survey effect of IBA and putrescine on rooting of pyrodwarf rootstocks showed that the application of these compounds is necessary for rooting of explants under in vitro condition and the explants in free growth regulators medium did not show any rooting. In both medium (MS and ½ MS) the highest root induction was obtained in 0.5 mg/l IBA and 25 mg/l putrescine. The shoot length of cultured shoots in MS and ½ MS approximately was similar that in combination treatment of IBA and putrescine the longest shoots were observed. According to obtained results, ½ MS medium with 0.5 mg IBA and 25 mg/l putrescine suggested for successful rooting in micro cutting of pyrodwarf rootstock.