ارزيابي روابط بين صفات شيميايي و بيوشيميايي با عملكرد دانه ژنوتيپ‌هاي برنج از طريق مدل رگرسيون گام به گام در شرايط آب و هوايي شمال استان خوزستان

Evaluation of relationships between chemical and biochemical traits with grain yield of rice genotypes through stepwise regression model in northern Khouzestan province

اين پژوهش با هدف شناسايي روابط و تأثير گذاري مثبت و منفي صفات مرتبط با قند اندام‌ها و دوره‌هاي مختلف رشد، عناصر غذايي، بيوشيمي، آنزيم و هورمون به عنوان متغير مستقل با عملكرد دانه به عنوان متغيير وابسته در 12 ژنوتيپ برنج هوازي سازگار با شرايط آب و هوايي خوزستان در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. درصد قند اندام‌هاي مختلف رويشي و زايشي در مرحله رسيدگي فيزيولوژيكي برگ پرچم و ريشه و در مرحله گرده افشاني ريشه، در بين عناصر غذايي نيتروژن در صفات بيوشيميايي صفات مالون دي‌آلدئيد، پروتئين، نشاسته و پرولين و در بين آنزيم و هورمون آبسيزيك اسيد، كاتالاز و گاياكول توانستند به صورت معني‌داري بر تغييرات عملكرد دانه اثر بگذارند. در اين بين قند برگ پرچم در مرحله رسيدگي فيزيولوژيكي، نيتروژن، مالون دي‌آلدئيد و آبسيزيك اسيد به ترتيب با رابطه منفي، مثبت، منفي و منفي بيشترين درصد تغييرات معني‌دار در سطح يك درصد را با عملكرد دانه دارا بودند. نتايج بدست آمده مي‌تواند از اهداف مهم و اصلي اصلاح ژنتيكي ارقام برنج در راستاي افزايش عملكرد دانه به عنوان محصول اقتصادي و استراتژيك نهايي گياه باشد.

This study aims to identify relationships as well as the positive and negative influence of the related traits to the sugar of organs and different periods of growth, ion, biochemistry, enzyme and hormone as the independent variable with the grain yield as the dependent variable. Twelve genotypes were carried out in the random complete blocks’ design with three replications that were consistent with the climate conditions of Khuzestan. They can impact significantly on the grain yield changes in the sugar of the vegetative, reproductive organs at the stage of physiological maturity of the flag leaf and root, in the pollination stage, in the nitrogen ions, in the biochemical traits of the Malondialdehyde, protein, starch and proline attributes and between the abscisic acid enzyme and hormone, Catalase and Guaiacol. The sugar in the flag leaf had the highest percentage of significant change in the level of 1% with the yield grain at the physiological maturity stage, nitrogen, Malondialdehyde (MDA) and abscisic acid, with negative, positive, negative and negative relation, respectively. The obtained results can be the major and important target for genetic modification of the rice varieties to increase the grain yield of the plant as an economic and strategic product.