عدالت فضايي در مسكن شهري، مورد مطالعاتي: شهر اسلامشهر

Spatial Equity in Urban Housing (Case Study: Eslamshahr, Iran)

به دنبال تحولات ايجادشده در اثر رشد شتابان شهرنشيني، از جمله ضرورت ها در رسيدن به عدالت فضايي و توسعه شهري پايدار مي توان توجه به تأمين مسكن مناسب براي اقشار متنوع جامعه دانست. عدم توجه به عدالت فضايي در فرايند برنامه ريزي مسكن، مي تواند بروز مشكلات فراوان، از جمله نارضايتي شهروندان و ناكارآمدي برنامه ها را در پي داشته باشد. شهر اسلامشهر به عنوان يكي از شهرهاي مهم استان تهران، امروزه با مشكلاتي در زمينه هاي عدالت در حوزه مسكن مواجه است كه موجب كاهش زيست پذيري آن شده است. هدف پژوهش حاضر، ارزيابي عدالت فضايي در قلمرو مسكن در شهر اسلامشهر و ارائه راهبردهايي براي ارتقاي آن مي باشد. روش پژوهش از نوع تحليلي و بهره گيري از روش هاي كمي است. تحليل اطلاعات با استفاده از آزمون تي تست، رتبه بندي مناطق بر اساس مدل تاپسيس و تكنيك تحليل سوات براي ارائه راهبردها استفاده شده است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهند كه اكثريت شاخص هاي عدالت فضايي مسكن در مناطق اسلامشهر پايين تر از سطح متوسط قرار دارند. بر اساس نتايج مدل تاپسيس، منطقه 1 اسلامشهر مطلوب ترين منطقه از نظر برخورداري از عدالت مسكن است. در اين منطقه، معابر و مسيرهاي پياده از كيفيت مناسبي برخوردار بوده و از نظر دسترسي به خدمات شهري وضعيت مطلوب تري دارد. نامطلوب ترين وضعيت در بين مناطق مربوط به منطقه 4 مي باشد كه از جمله مهمترين دلايل آن مي توان به قدمت بالاي ابنيه، سهم بالاي بناهاي مخروبه، شبكه معابر نامناسب، فقدان دسترسي به حمل و نقل عمومي، و كمبود فضاي سبز اشاره كرد. ساير يافته هاي پژوهش عبارتند از: ضرورت به كارگيري راهبرد انطباقي براي تامين خدمات سكونت در مقياس هاي عملكردي، راهبرد اقتضايي براي ايجاد اختلاط كاربري ها به منظورايجاد محيط سرزنده، راهبرد تدافعي براي ساماندهي نظام كاربري ها و راهبرد تهاجمي براي تقويت مشاركت مردمي.

Following the vast urban expansion created by the growth of urbanization, paying attention to housing needs, housing quality and access to affordable housing for all has become one of the crucial issues in the area of urban planning. The human life platform is on the path to achieve spatial justice and sustainable urban development, which has led to many problems, including citizens’ dissatisfaction and the consequent abandonment of neighborhoods and cities. Eslamshahr, as one of the important urban centers in Tehran province, today faces various problems such as areas of inequality in housing, which has reduced its viability. The purpose of this research is to investigate and evaluate the spatial equality in the housing domain in this city in order to provide strategies for its promotion. The research method is mainy-analytical. Bases on this, 382 residents of Eslamshahr were randomly selected to complete the questionnaires. Data analysis was performed using T-test in SPSS software and six district of the city were ranked based on TOPSIS model. Finally, the SWOT analysis technique was used to provide strategies for promoting spatial justice in the housing area of Eslamshahr. The research findings show that most of the indicators of housing equality in Eslamshahr are lower than the average level. District 1 with TOPSIS score of 0.910 and District 4 with TOPSIS score of 0.105 have the lowest rank in Eslamshahr housing areas have their own. In addition, the adaptive strategy of providing residential services at different performance scales (W11O8), the contingency strategy of mixing areas to create a lively environment (S4T7), the defensive strategy of organizing user systems especially at night to increase visibility (W8T5) and Strengthening public participation (S2O6) as one of the most important strategies for promoting justice in the housing sector is another finding of the present study.