اثر دماي مني رقيق‌شده و غلظت اسپرم بر نرخ نفوذ اسپرم، باروري و جوجه‌درآوري مرغ‌هاي مادر گوشتي مسن

هدف از اين پژوهش بهينه‌سازي تلقيح مصنوعي در مرغ­هاي مادر گوشتي مسن در قالب دو آزمايش بود. در آزمايش نخست، اثر دو دماي متفاوت مني رقيق‌شده (5 و 25 درجه سلسيوس) خروس­ هوبارد (40 خروس، سن 58 هفته) بر باروري، جوجه درآوري و نرخ نفوذ اسپرم (SP) به لايه فراويتلين مرغ­ هوبارد (180 مرغ، سن 58 هفته) بررسي شد. در آزمايش دو، سه غلظت متفاوت اسپرم (100 (C100)، 200 (C200) و 400 (C400) ميليون اسپرم در 25/0 ميلي‌ليتر (به‌ازاي هر مرغ)، از خروس­هاي هوبارد (40 خروس، سن 62 هفته) بر باروري، جوجه درآوري و SP در 270 مرغ بررسي شد. در آزمايش نخست، يافته­ها نشان دادند دماي 5 درجه سلسيوس مني رقيق‌شده نسبت به دماي 25 درجه سلسيوس سبب افزايش درصد جوجه­درآوري كل، جوجه­درآوري تخم­مرغ­هاي بارور و SP و كاهش مرگ و مير جنيني اوليه شد. يافته­هاي آزمايش دو نشان دادند، بيشترين درصد باروري و SP در تيمار C400 گزارش شد. همچنين در اين آزمايش بيشترين جوجه­درآوري كل و جوجه­درآوري تخم­مرغ­هاي بارور و كمترين ميزان مرگ و مير جنيني اوليه در تيمارهاي C200 و C400 گزارش شد. نسبت هزينه به فايده براي تيمارهاي C200 و C400 به‌ترتيب تقريباً برابر است با 9/2 و 4/1 محاسبه شد. به طور كلي يافته­هاي اين پژوهش نشان دادند كه براي بهينه‌سازي تلقيح مصنوعي در مرغ­هاي مسن (با توجه به نسبت هزينه به فايده و جوجه­درآوري) مي­توان از غلظت تلقيحي 200 تا 400 ميليون در 25/0 ميلي‌ليتر به‌ازاي هر مرغ در دماي 5 درجه سلسيوس استفاده كرد.

The current study aimed to optimize artificial insemination in aged broiler breeder hens in two experiments. In the first experiment, the effect of (two) different diluted semen temperatures (5 and 25 °C) of Hubbard rooster (40 roosters, 58 weeks of age) on fertility, hatchability and sperm penetration (SP) rate in the perivitelline layer of Hubbard hen (180 hens) were investigated. In the second experiment, three (different) sperm concentrations (100 (C100), 200 (C200), and 400 (C400) million sperm in 0.25 mL per hen) of Hubbard roosters (40 roosters, 62 weeks of age) on fertility, hatchability and SP rate of Hubbard broiler breeder hens (270 hens) were explored. In the first experiment, the results showed that the temperature of 5 °C of diluted semen compared to the 25 °C, increased percentage of hatchability of set eggs, hatchability of fertile eggs, and SP and decreased early embryonic mortality. The results of the second experiment showed the highest percentage of fertility and SP rate were observed at treatment C400. Also, in this experiment that highest percentage of hatchability of set eggs and hatchability of fertile eggs and lowest early embryonic mortality were observed at treatment C400. Return on investment (ROI) of the treatments C200 and C400 was approximately 2.9 and 1.4, respectively. In overall, the results of this study showed that (in attention to ROI and hatchability) to optimize artificial insemination of aged broiler breeder hens we can use a sperm concentration of 200 to 400 million in 0.25 mL per hens at 5 °C.