عنوان مقاله :
جستاري معناكاوانه در نقوش گياهي تمدن حوزه هليل‌رود جيرفت (هزاره سوم ق.م)
عنوان به زبان ديگر :
Meaningful research in plant motifs of civilization of Halilrood basin of Jiroft (third millennium BC)
پديد آورندگان :
صحت منش، رضا دانشگاه جيرفت، جيرفت، ايران , اسفندياري مهني، زهرا دانشگاه شهيد بهشتي - تاريخ، علوم انساني، تهران، ايران
كليدواژه :
جيرفت , حوزه فرهنگي هليل‌رود , نظريه مقدس , نقوش گياهي , ظروف كلريتي
چكيده فارسي :
ظروف كلوريتي و نقش‌مايه‌هاي آن‌ها مهمترين عنصر نانوشتاري تمدن حوزه فرهنگي هليل‌رود هستند. خوانش نقوشِ ظروف راه ورود به دنياي انديشه و باورهاي مردم ساكن اين حوزه فرهنگي است. بيشترين پژوهش‌هاي حوزه ظروف و نقوش تمدن جيرفت در زمينه نقوش جانوري است و در اين ميان ساير نقوش چندان توجه جامعه علمي را برنيانگيخته است. بنابراين مسئله اصلي، خوانش و بررسي نقوش گياهي تمدن حوزه هليل‌رود در هزاره سوم ق.م است. پژوهش پيش رو در چارچوب نظريه مقدس و نامقدس به نقوش گياهي تمدن حوزه هليل‌رود پرداخته و سؤال اصلي پژوهش اين است كه: نقوش گياهي تمدن حوزه هليل‌رود جيرفت داراي چه بار و معنايِ مقدس‌گونه‌اي بودند؟ پژوهش حاضر با استفاده از داده‌هاي كتابخانه‌اي و ميداني فراهم گرديده و به روش توصيفي – تحليلي به بررسي نقوش گياهي حوزۀ هليل‌رود به عنوان عاملي مهم در بازيابي فرهنگ و آئين‌هاي باستاني ايران پرداخته است. با مطالعه بر روي 170 ظرف كلوريتي مشخص گرديد 58/20 درصد ظروف داراي نقش‌مايه گياهي هستند و از اين منظر در جايگاه دوم بعد از نقوش جانوري قرار دارند. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه نقوش گياهي تنها جنبۀ تزئيني صرف ندارند بلكه بيان‌كننده مفاهيمي در مورد هستي و جهان‌بيني پديدآورندگان آن‌ها مي‌باشند.
چكيده لاتين :
Chlorite Vessels and their motifs are the most important non-writing element of the civilization of Halilrood cultural area. Most of the researches in the field of Vessels and motifs of Jiroft civilization are in the field of animal motifs and among these other motifs have not aroused much attention of the scientific community. Therefore, the main issue is reading and studying the plant motifs of the civilization of Halilrood basin in the third millennium BC. The present research in the framework of the holy and unholy theory has dealt with the plant motifs of the civilization of Halilrood basin and the main question of the research is: What were the plant carvings and meanings of the Halilrood basin of Jiroft? The present study has been prepared using library and field data and has studied the plant motifs of Halilrood basin as an important factor in restoring the ancient culture and rituals of Iran by descriptive-analytical method. By studying 170 chlorinated Vessels, it was found that 20.58% of the Vessels have plant motifs and from this perspective, they are in the second place after animal motifs.
عنوان نشريه :
دانش هاي بومي ايران
