نماد‌هاي مقاومت در شعر محمّد حلمي الريشه

Symbols of resistance in the poetry of Mohammad Helmi al-Risheh

ادبيّات مقاومت، پژواك صداي آزادي‌خواهاني است كه در پي رهايي از چنگال متجاوزان هستند. حضور اشغالگرانة اسرائيل در فلسطين، نقش بسزايي در بروز اين نوع از ادبيّات داشت و شعر را تجلّي‌گاه فرياد انسان‌هاي متعهد قرار داد؛ از اين‌رو، شاعران، مقاومت را به عنوان جان‌ماية اشعار خويش بكار برده‌اند. محمّد حلمي الريشه (1958)، شاعر نامدار فلسطيني، يكي از شاعران متعهدي است كه فرياد اعتراضش را در شعر منعكس نموده است. وي در شعر خويش بر آنان كه مهر سكوت بر لب دارند، مي‌تازد و سر آن دارد با به جوش آوردن احساسات ناسيوناليستي مردم، آن‌ها را به براندازي ساية شوم اشغالگران ترغيب نمايد. پژوهش حاضر بر آن است تا با تكيه بر روش توصيفي- تحليلي، به واكاوي نماد‌هاي مقاومت شاعر پرداخته و مهم‌ترين نوع نماد‌هاي مقاومت در شعر وي را باز‌گو نمايد. نتايج به دست آمده بيانگر آن است كه شاعر طنين نداي ظلم‌ستيزي خويش را با وام‌گيري نماد‌ها -غالباً در پرتو نماد‌هاي ساخت مند و خرده‌نماد- به مخاطب القاء نموده است و اين امر حاصل شد كه خرده‌نماد‌هايي كه شاعر در پرتو نماد طبيعت بكار برده از بسامد بيشتري برخوردار بوده است؛ ديگر اين كه شاعر در كاربست بعضي از نماد‌ها مانند دادن بار معنايي منفي به سيب و ابر، اقدام به قاعده شكني نموده و تعبير واژگوني از نماد‌ها را خلق كرده است.

Resistance literature is the echo of the voices of libertarians seeking liberation from the clutches of aggressor. The Israeli occupation of Palestine played a significant role in the emergence of this type of literature, an‎d made poetry the manifestation of the cry of committed human beings. Hence, poets have used resistance as the basis of their poems. Mohammad Helmi al-Risheh (1958), a well-known Palestinian poet, is one of the most committed poets who has reflected his outcry in poetry. In his poem, he attacks those who have the seal of silence on their lips, an‎d intends to stir up the nationalist sentiments of the people and persuade them to overthrow the evil shadow of the occupiers.The present study intends to rely on the descriptive-analytical method to analyze the symbols of resistance of the poet and to recount the most important type of symbols of resistance in her poetry.The results show that the poet has instilled his resounding voice of oppression by borrowing symbols - often in the light of structural symbols and sub-symbols - and it was achieved that the sub-symbols that the poet In the light of the symbol of nature, it has been used more frequently. Another is that the poet, in using some symbols, such as giving a negative semantic load to apples and clouds, has broken the rules and created an inverted interpretation of the symbols.