كليدواژه :
بلاغت , تلميح , روايتهاي قرآني , فاضل نظري
چكيده فارسي :
تلميح يكي از كهن ترين و پركاربردترين صنايع بلاغي است كه بهسبب عواملي چون فشردگي و ايجاز زباني خاص خود، ورود قسمتي از يك متن غايب در متن حاضر و نقش پررنگ مخاطب در ادغام و دريافت اين تداخل متني و ...، در همۀ ادوار مورد توجه شاعران بوده و موجب غناي معنايي و زيبايي شعر شده است. اين صنعت ادبي در اشعار شاعران معاصر با پيچيدگي ها و تنوع فرمي و محتوايي بيشتري به كاررفته كه تحليل و بررسي آنها نيازمند مطالعات دقيق تر با رويكردهاي نوين است. از سويي، قصص قرآني يكي از اولين متوني است كه شاعران كلاسيك و معاصر فارسي در تلميحات خود به آنها اشاره دارند. برهمين اساس، در پژوهش حاضر تلميحات روايي-قرآني در اشعار فاضل نظري را با تأكيد بر تنوع ساختاري و فرمي تلميحات بررسي كرده است؛ تا دريابد بيشترين تلميحات روايي در اشعار او كدام است و نظري با چه روشها و فنوني از تلميحات روايي قرآن در اشعارش استفاده كردهاست. پس از بررسي توصيفي- تحليلي هر شش دفتر شعر نظري، اين نتايج بهدست آمد كه از نظر محتوايي داستانهاي آدم (ع) و يوسف(ع) پربسامدترين تلميحات قرآني در غزليات نظري هستند؛ همچنين از حيث ساختاري انواع تلميحات تركيبي، چندوجهي، پژواكي، آيرونيك و... در اشعار او وجود دارند كه اين امر بيانگر تنوع كاربرد و پيچيدگيها و ظرافت هاي هنري اين صنعت در اشعار اين شاعر است.
چكيده لاتين :
Allusion is one of the oldest and most widely used rhetorical devices, which because of, among others, compactness and linguistic brevity, the inclusion of a part of an absent text in a present text and the prominent role of the audience in merging and receiving this textual interference, has attracted the attention of poets in all periods and has added to the semantic richness and beauty of poetry. This literary device has been used in the poems of contemporary poets in more complex ways and with more variety of form and content, the analysis of which requires more detailed studies taking new approaches. On the other hand, Qur’anic stories are among the first texts that classical and contemporary Persian poets refer to in their allusions. Accordingly, in this study, the narrative-Qur’anic allusions in Fazel Nazari poetry were studied placing emphasis on the structural and formal diversity of his allusions to identify the most frequent narrative allusions as well as the methods and techniques using which he has employed the narrative allusions of the Qur’an in his poetry. A descriptive-analytical study of all six poetry books of Nazari showed that in terms of content, the stories of Adam (AS) and Yusuf (AS) are the most frequent Qur’anic allusions in his sonnets. Furthermore, structurally speaking, there are all kinds of combinational, multimodal, echoic, ironic, etc. allusions in his poems, which indicates the variety of applications and the complexities and artistic delicacies of this device in the poems of this poet.
