راهبردهاي امن‌ سازي بيمارستان‌ هاي موجود در كلان‌ شهرها در شرايط بحران با رويكرد پدافند غير عامل

The Presentation of Strategies for the Security of Hospitals in Metropolises in Critical Situations with the Passive Defense Approach

در همۀ بحران‌ها، اعم از طبيعي و انسان‌ساز، بيمارستان‌ها نقش عمده‌اي ايفا مي‌كنند. در عين حال، تجارب دهه‌هاي اخير نشان داده كه بيمارستان‌ها، خصوصاً بيمارستان‌هاي بزرگ در كلان‌شهرها، در زمرۀ هدف‌هاي مورد تهديد هستند. از اين رو براي آمادگي فيزيكي- كالبدي و تجهيزاتي بيمارستان‌ها و همچنين آمادگي مهارتي و رواني كاربران و كاركنانشان پيش‌بيني‌هاي مختلفي صورت مي‌گيرد. براي همين منظور، ضابطه‌نامه‌ها و مطالعات متعددي با رويكرد پدافند غيرعامل براي فضاهاي درماني تدوين شده؛ اما تاكنون بررسي راهبردي و كلان و همه‌جانبه‌اي براي امن‌سازي و آماده‌سازي بيمارستان‌ها براي شرايط بحران صورت نگرفته است. هدف اين پژوهش شناسايي و تدوين راهبردهاي امن‌سازي بيمارستان‌هاي موجود در كلان‌شهرها با رويكرد پدافند غيزعامل است. پژوهش حاضر از نوع توسعه‌اي- كاربردي و با روش آميخته (كمّي و توصيفي- تحليلي) است. پژوهش به اين ترتيب صورت گرفته كه با جستجوهاي كتابخانه‌اي و مصاحبه با صاحب‌نظران از يك سو وضع مطلوب ترسيم و از سوي ديگر وضع موجود و عوامل محيطي داخلي (IFE) و خارجي (EFE) مؤثر در بيمارستان‌ها شناسايي شد. سپس اين عوامل با پيمايشِ پرسشنامه‌ايِ انجام‌شده در ميان متخصصان و صاحب‌نظران- با جامعۀ آماري مشتمل بر 20 نفر كه به روش هدفمند انتخاب شدند- اولويت‌بندي شد. سپس با كمك روش SWOT عوامل محيطي تحليل و مقابله و راهبردها استخراج شده است. در مرحلۀ بعد، اين راهبردها نيز اولويت‌بندي و در نهايت راهكارهايي براي اجرايي كردن راهبردها پيشنهاد شده است. نتيجۀ اين پژوهش عرضۀ راهبردهاي 38گانه در حوزه‌هاي هشت‌گانه (دفاعي، امنيتي، سياسي، اقتصادي، اجتماعي، فناورانه، قانوني، زيست‌محيطي) براي امن‌سازي بيمارستان‌هاي كلان‌شهرها بوده است.

In all crises, the metropolitan hospitals have an important role in relief operations and hence are liable to threats. This fact has made it essential to provide the critical hospital equipment and necessary training of personnel. Many studies have addressed this issue and many regulations have been extracted, but no comprehensive strategic investigation has yet been performed on hospital preparation in crisis. The purpose of this study is strategic planning to secure hospitals in metropolises with the passive defense approach. In this study, by combining quantitative (survey) and descriptive-analytical methods, after reviewing the upstream documents and defining the desired mission and vision, the internal and external environment of the metropolitan hospitals and the most important internal (strengths and weaknesses) and external factors (opportunities and threats) have been identified and analyzed by the SWOT model. The identification is obtained through library reviews and interviews with experts. At this stage, identifying threats is an important part of the study of the environmental factors which affect other factors. Then, these factors are prioritized by the community of experts, and based on the importance and priority of environmental factors, 38 strategies in defense, security, political, economic, social, technical, legal, and environmental fields are formulated. Finally, these strategies are prioritized by the QSPM questionnaire.