عنوان مقاله :
بررسي اثر متقابل ژنوتيپ × محيط براي پايداري عملكرد دانه گلرنگ از طريق روش GGE باي‌پلات
عنوان به زبان ديگر :
Investigation of Genotype × Environment Interaction for the Stability of Safflower Seed Yield through the GGE Biplot Analysis
پديد آورندگان :
واعظي، بهروز سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كهگيلويه و بوير احمد، ياسوج، ايران , احمدي، جعفر دانشگاه بين المللي امام خميني- دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه ژنتيك و به‌نژادي گياهي، قزوين، ايران , ناركي، هوشنگ سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كهگيلويه و بوير احمد، ياسوج، ايران , يوسفي، ولي اله دانشگاه بين المللي امام خميني- دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه ژنتيك و به‌نژادي گياهي، قزوين، ايران
كليدواژه :
شوري , خشكي , شرايط ديم , تجزيه واريانس مركب
چكيده فارسي :
گلرنگ به‌عنوان گياهي متحمل به شوري و خشكي و سازگار با شرايط آب و هوايي ايران داراي اهميت ويژه‌اي مي‌باشد. آزمايش‌هاي ناحيه‌اي ارقام جديد نقش مهمي در برنامه‌هاي اصلاحي گياهان زراعي جهت جستجوي ارقام با عملكرد و پايداري بالا ايفا مي‌كنند. در اين مطالعه 15 رقم و لاين اصلاح شده گلرنگ همراه با رقم محلي اصفهان و رقم سينا به‌عنوان شاهد در منطقه گرمسير گچساران در شرايط ديم به‌مدت سه سال زراعي (86-1384) در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار از نظر پايداري عملكرد دانه مورد ارزيابي قرار گرفتند. بر اساس نتايج تجزيه واريانس مركب، اثر اصلي محيط و ژنوتيپ در سطح احتمال يك درصد و اثر متقابل ژنوتيپ و محيط در سطح احتمال پنج درصد روي پايداري عملكرد دانه گلرنگ معني‌دار گرديدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه 2/45 درصد از كل تغييرات، مربوط به اثر محيط و 26 درصد متعلق به اثر ژنوتيپ و اثر متقابل ژنوتيپ × محيط بود. دو مؤلفه اصلي اول و دوم اكثر ( 4/92 درصد) تغييرات موجود را توجيه نمودند. ژنوتيپ‌هاي سينا، Syrian، Cyprus Bergon و Cw-4440 كم‌ترين فاصله را از ژنوتيپ ايده‌آل داشتند و بنابراين برترين ژنوتيپ‌ها بودند و ژنوتيپ‌هايEsfahan ، Cw-74 و Hartman با بيش‌ترين فاصله از ژنوتيپ ايده‌آل نامطلوب‌ترين ژنوتيپ‌ها محسوب شدند.
چكيده لاتين :
Safflower is an important drought and salt tolerant plant adapted to the climate conditions of Iran. Multi-environment trials play an important role in crop breeding programs to identify genotypes with high and stable yield. In the present study, yield stability of 17 safflower genotypes were tested under the rainfed condition in a three years trials based on randomized complete block design with 3 replications at Gachsaran Agricultural Research Station during 2004-2006 cropping seasons. The results of the combined analysis of variance showed that main effects of genotype and environment on the stability of Safflower Seed Yield were significant at 1%, and GEI was significant at 5% probability level. The results of analysis of variance showed that 45.2% of total variation was due to environment while 26.0% of variation was belonged to genotype and G×E interaction. GGE (G plus GE) biplot model was used to evaluate seed yield stability in safflower genotypes. The first two principle components (PC1 and PC2) together explained 94.2% of the total variability, therefore most of the information could be graphically displayed in the PC1 vs. PC2 biplot. The biplot of comparison of the safflower genotypes with the ideal genotype revealed that Sina, Syrian, Cyprus Bergon and Cw-4440 were the closest genotypes to the ideal cultivar, and Esfahan, Cw-74 and Hartman had the most distance from the ideal cultivar.
عنوان نشريه :
فن آوري توليدات گياهي
