پديد آورندگان :
بيك خورميزي، عبدالله دانشگاه اروميه - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، اروميه، ايران , حسيني سرقين، سياوش دانشگاه اروميه - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، اروميه، ايران , سرافراز اردكاني، محمد‌رضا دانشگاه يزد - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، يزد، ايران , مشتاقيون، محمد دانشگاه يزد - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، يزد، ايران , موسوي كوهي، موسي دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، بيرجند، ايران
كليدواژه :
پايداري غشاء , تنش غيرزيستي , توده‌هاي رازيانه , كشت اُرگانيك
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي برهم‌كنش كود ورمي‌كمپوست و كلريد سديم بر برخي از ويژگي‌هاي گياه دارويي رازيانه، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در شرايط گلخانه‌اي انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل چهار سطح شوري (صفر، 40، 80 و 120 ميلي‌مولار كلريد سديم) و دو سطح ورمي‌كمپوست (صفر و 5 درصد حجمي) بودند كه در سه تكرار بر جمعيتهاي رازيانه اروميه، شيراز، بوشهر و مشهد اعمال گرديدند. گياهان پنج هفته بعد از كاشت برداشت و برخي از صفات آن‌ها اندازه‌گيري شدند. مطابق با نتايج، كاربرد ورمي‌كمپوست به‌صورت معني‌داري سبب افزايش وزن‌خشك، ميزان كلروفيل a، b، كل، كاروتنوئيدها، منيزيم، آهن، فسفات، نيترات، شاخص پايداري غشاء، محتواي نسبي آب و كاهش مالون‌دآلدهيد و ساير آلدهيدهاي بخشهوايي اكثر جمعيتهاي رازيانه موردمطالعه شد. در مقابل در شرايط تنش شوري (بدون حضور ورمي‌كمپوست) نتايج عكس به‌دست آمد. بيش‌ترين و كم‌ترين تأثير تنش شوري 120 ميلي‌مولار كلريد سديم بر صفت وزن خشك بخشهوايي در بين جمعيتهاي رازيانه موردمطالعه، به‌ترتيب متعلق به جمعيتهاي مشهد (بيش از دو برابر) و شيراز (حدود 58 درصد) بود. بااين‌وجود، نتايج برهم‌كنش ورمي‌كمپوست و شوري حاكي از آن بود كه در تيمار ورمي‌كمپوست، وزن خشك بخشهوايي، رنگدانه‌هاي فتوسنتزي، عناصر معدني، شاخص پايداري غشاء و محتواي نسبي آب رازيانه در حضور برخي از سطوح شوري افزايش معني‌داري نشان دادند. هم‌چنين در اين شرايط مالون‌دآلدهيد و ساير آلدهيدها كاهش يافتند. با كاربرد ورمي‌كمپوست در مواجهه با شوري 120 ميلي‌مولار كلريد سديم، وزن خشك بخشهوايي جمعيت شيراز بيش از دو برابر افزايش يافت كه بيش‌ترين افزايش اين صفت در بين جمعيتهاي رازيانه موردمطالعه بود
چكيده لاتين :
In order to investigate the interaction effect of vermicompost and sodium chloride on some characteristics of fennel as a medicinal plant, a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design in the greenhouse conditions. Experimental treatments consisted of four levels of salinity (0, 40, 80 and 120mM sodium chloride) and two levels of vermicompost (0 and 5% volumetric), which were applied to four fennel landraces of Urmia, Shiraz, Bushehr and Mashhad. Plants were harvested five weeks after planting and then some of their traits were measured. According to the results of this experiment, vermicompost application induced a significant increase in the dry weight of shoot, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoids, magnesium, iron, phosphate, nitrate, membrane stability index, relative water content, and a decrease in the malondialdehyde and other aldehydes of shoot in most studied fennel landraces. In contrast, under salt stress condition (without vermicompost), reverse results were obtained. The highest and the lowest effects of 120 mM sodium chloride on shoot dry weight in the studied fennel landraces were observed in Mashhad (more than two fold) and Shiraz (about 58 percent) landraces, respectively. Nevertheless, the results of interaction between vermicompost and salinity showed that dry weight of shoot, photosynthetic pigments, mineral elements, membrane stability index and relative water content of fennel were significantly increased in the presence of some salinity levels under vermicompost treatment. Malondialdehyde and other aldehydes were also reduced in these conditions. Under combined application of vermicompost and 120 mM sodium chloride, shoot dry weight of Shiraz landrace was increased more than two fold, the highest increase of this trait among the fennel landraces.
