نظام بازدارندگي منطقه اي در خليج فارس و اثرگذاري بر روابط ايران و عربستان سعودي

The Regional Deterrence System in The Persian Gulf andIts Impact On Iran-Saudi Arabia Relations

جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي دو قدرت بزرگ و تاثيرگذار منطقه خليج فارس هستند، به نحوي كه نوع روابط آنها تاثير زيادي بر روند تحولات منطقه دارد. روابط بين اين دو كشور در سالهاي اخير و به ويژه بعد از وليعهدي محمد بن سلمان بسيار پر تنش بوده است. رقابت و تنش بين ايران و عربستان سعودي پيامدهايي را براي امنيت منطقه خليج فارس و خاورميانه داشته و موجب شكل گيري الگوهاي دوستي و دشمني و تلاش براي افزايش تاثيرگذاري در اين منطقه بحراني از نظام بين الملل شده است. بنابراين آينده روابط اين دو كشور در منطقه خليج فارس و تاثير آن بر امنيت منطقه موضوعي مهم محسوب مي شود. از مهمترين عوامل تنش در روابط رياض- تهران مي توان به ساختار هژمونيك نظام بين الملل و به تبع آن الگوي نظم مهاركننده جهاني، موقعيت منطقه خليج فارس در نظام بين الملل به عنوان شبكه منطقه اي فاقد معيار و مداخله ايالات متحده امريكا در منطقه اشاره كرد. منطقه خليج فارس به عنوان شبكه منطقه اي فاقد معيار، نظام بازدارندگي منطقه اي خاصي بر اساس الگوي نظم جهاني بر آن حكمفرما مي باشد. در اين منطقه ايالات متحده امريكا به عنوان قدرت مداخله گر از بازدارندگي يك جانبه عليه ايران و در حمايت از عربستان سعودي استفاده مي كند و ايران نيز از بازدارندگي شبكه اي و مثلثي جهت افزايش قدرت خود در منطقه و رويارويي با عربستان سعودي بهره مي برد. در نتيجه آينده روابط ايران و عربستان سعودي همواره متشنج خواهد بود، اما دو قدرت وارد جنگ مستقيم و نظامي با يكديگر نخواهند شد.

The Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia are the two major andinfluential powers in the Persian Gulf region, so that the nature of theirrelations has a great impact on the course of developments in the region.Relations between the two countries have been strained in recentyears, especially after the Crown Prince Mohammed bin Salman. Therivalry between Iran and Saudi Arabia has had implications for thesecurity of the Persian Gulf region and the Middle East, and has led tothe formation of friendship and enmity models and efforts to increaseinfluence in this critical region of the international system. Therefore,the future of relations between the two countries in the Persian Gulf regionand its impact on regional security is an important issue. The mostimportant causes of tension in Riyadh-Tehran relations are the hegemonicstructure of the international system and the consequent model forglobal restraining order , the position of the Persian Gulf region in theinternational system as a scale-free regional network, and US interventionin the region. The Persian Gulf region, as a scale-free regional network,is governed by a special regional deterrence system based on theworld order model. In this region, the United States, as an interveningpower, uses unilateral deterrence against Iran and in support of SaudiArabia, and Iran uses network and triangular deterrence to increase itspower in the region and confront Saudi Arabia. As a result, the future ofIran-Saudi relations has always been tense, but the two powers will notengage in direct and military warfare.