ارزيابي توانمندي فناورانه بنگاه‌هاي داروساز زيستي در ايران

An Investigation in Technological Capability of Iranian Biopharmaceutical Firms

ارزيابي توانمندي فناورانه، يكي از پيش‌نيازهاي تدوين راهبردها و سياست‌هاي توسعه فناوري است. به‌ همين جهت، در اين مقاله تلاش شده تا با استفاده از ابزار مميزي توانمندي فناورانه (TCAT) توان فناورانه شركت‌هاي داروساز زيستي در ايران ارزيابي شود. به اين منظور، پرسش‌نامه توسعه‌يافته TCAT براي 18 شركت ارسال شد. نتايج تحليل پرسش‌نامه‌ها نشان مي‌دهد كه شركت‌هاي داروساز زيستي ايران به‌طور متوسط در مرحله «استراتژيك» از چهار سطح توانمندي فناورانه قرار دارند. هم‌چنين نتايج نشان مي‌دهد كه از ميان 9 بعد توانمندي، به لحاظ بعد «آگاهي» شركت‌ها در وضعيت مناسبي قرار دارند و مهم‌ترين عامل مانع در حركت بنگاه‌‌ها به‌سمت توانمندي خلاق، ضعف آن‌‌ها در شبكه‌‌سازي و استفاده از توان شركت‌‌ها و مؤسسات بيروني براي ارتقاء توان توليد و توسعه توانمندي فناورانه است. افزون بر اين، ضعف بنگاه‌‌هاي داخلي در همكاري مشترك با يكديگر ناشي از ضعف‌‌هاي فرهنگ همكاري، نبود نظام مالكيت فكري مناسب و نيز معضلات موجود در قانون تجارت كشور است كه ادغام و اكتساب (M&A) بنگاه‌‌ها را دشوار كرده است.

Assessing technological capability is one of the prerequisites for designing technology development strategies and policies. Therefore, this article aims to evaluate the technological capability of biopharmaceutical companies in Iran using the Technological Capability Audit Tool (TCAT). For this purpose, the TCAT questionnaire is used and sent to 18 companies. The results of the analysis of the questionnaires showe that Iranian biopharmaceutical companies are in the "strategic" stage of 4 levels of technological capability. The results also showe that among the 9 dimensions of capability, companies are in a good position in terms of "awareness" dimension, and the most important obstacle in moving towards creative capability is their weakness in networking and using the capacity of other companies and external institutions to improve production capacity and develop technological capability. In addition, the weakness of domestic firms in cooperating with each other is due to the weaknesses of the culture of cooperation, the lack of a proper intellectual property system and also the problems in the country's trade law that make it difficult for firms to merge and acquire (M&A).