بررسي حكم استفاده از سرمه توسط شخص محرم در فقه اماميه

Examining the Ruling on the Use of Surma (Arabic: كُحْل, Romanized: Kuḥl) by a Person in Iḥrām (Maccah Pilgrim Who Is in a State of Ritual Consecration, Arabic: مُحْرِم) in Imami Jurisprudence

مراسم حج، احكام و دستورات ويژه‌اي دارد. در اين مراسم از انجام اموري نهي به عمل آمده كه سرمه كشيدن يكي از آن‌هاست. ميان فقها درباره استفاده از سرمه توسط شخص محرم در مراسم حج اختلاف‌نظر وجود دارد. ريشه اين اختلاف به روايات و چگونگي برداشت از آن‌ها برمي‌گردد؛ چرا كه در رواياتي از استفاده از مطلق سرمه نهي شده و در رواياتي ديگر تنها سرمۀ سياه مورد نهي قرار گرفته و در پاره‌اي ديگر از روايات، نهي از سرمه مشروط به قصد زينت گرديده است و بالاخره دسته ديگري از روايات معطر بودن سرمه را قيد حرمت قرار داده‌اند. حالت‌هاي مختلفِ استفاده از سرمه و فروض مختلف مطروحه در روايات، باعث شده است كه كلمات فقها نيز در مورد بيان حكم آن، از نظم چنداني برخوردار نباشد. هدف اين نوشتار، دسته‌بندي فروض مختلف استفاده از سرمه و بررسي ديدگاه‌هاي مطرح در هر فرض و تبيين حكم آن است. مشهور فقهاي اماميه به طور كلي سرمه كشيدن را براي محرم حرام دانسته و آن را در كنار بقيه محرمات احرام به عنوان يك حرام مستقل ذكر كرده‌اند. از بررسي روايات سرمه به دست مي‌آيد كه اين نظر مشهور قابل خدشه است و استفاده از سرمه در حال احرام في حدّ ذاته اشكالي ندارد و در واقع آنچه موجب نهي از استفاده از سرمه شده است، معطر بودن يا قصد زينت از آن است كه هر يك از اين دو مورد، موضوع مستقل و متفاوت با ذات استفاده از سرمه است. بنابراين، نيازي به ذكر سرمه به طور مستقل به عنوان يك حرام در شمار بقيه محرمات احرام نيست.

ajj (Arabic: حَجّ Ḥajj or pilgrimage) hceremonies have special rules and regulations. It is forbidden to do things in this ceremony, one of which is Surma (Arabic: كُحْل, romanized: kuḥl). There is disagreement among jurists about the use of Surma by a person in Iḥrām during Hajj. The origin of this difference is the narrations and how to interpret them; because in some narrations, the absolute use of Surma has been prohibited, and in other narrations, only black Surma has been prohibited, and the prohibition of Surma in some other narrations is conditionally for the purpose of decoration, and finally, another group of narrations has forbidden the aroma (being fragrant) of Surma. The different types of using Surma and the different assumptions presented in the narrations have caused the words of the jurists to be less orderly in expressing its ruling. The purpose of this article is to categorize the different assumptions of using Surma and examine the views expressed in each assumption and explain its ruling. Well-known (dominant) Imami jurists have generally considered it ḥarām (forbidden) to apply Surma for a person in Iḥrām and have mentioned it as an independent ḥarām along with other prohibitions (forbidden acts) of Iḥrām. It is clear that this dominant (well-known) view can be weakened by examining the narrations of Surma, and there is nothing wrong with using Surma during Iḥrām, and in fact, what has prevented the use of Surma is its aroma (being fragrant) or the intention to use it as an ornament (decoration, to embellish), each of which is an independent and different matter from the nature of using Surma. Therefore, there is no need to mention Surma independently as a ḥarām among the other prohibitions of Iḥrām.