تحليل جايگاه تربيت‌معلم در گفتمان‌هاي حاكميت سياسي بعد از انقلاب اسلامي ايران

Analyzing the Position of Teacher’s Education in the Political Discourses after the Islamic Revolution of Iran

پژوهش حاضر، با هدف تحليل جايگاه تربيت‌معلم در گفتمان‌هاي حاكميت سياسي كه بعد از انقلاب اسلامي ايران شكل‌گرفته‌اند، انجام‌شده ‌است. اين تحقيق با درنظرگرفتن مقوله تربيت‌معلم در فضاي گفتماني و از طريق سند كاوي، به دنبال فراتر رفتن‌ از توصيفات صرف و رسيدن به تحليلي زمينه‌اي از تربيت‌معلم در ايران پس از انقلاب اسلامي است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد گفتمان فراگير انقلاب اسلامي، تأثير عميقي در سياست‌گذاري‌هاي تربيت‌معلم داشته ‌است. موضوع پيوستگي دين و سياست، نشانه اصلي اين گفتمان فراگير است كه موجب تأثير باورهاي الهي و فهم ديني در هويت‌بخشي معلم در اسناد و متون سياست‌گذاري تربيت‌معلم شده است. خرده گفتمان‌هاي سياسي بعد از انقلاب اسلامي نيز تأثيراتي در سياست‌هاي تربيت‌معلم داشته‌اند. در گفتمان سازندگي با اولويت‌قرارگرفتن توسعه اقتصادي، معلم در جايگاه يك كارگزار دولتي بازنمايي شد و در گفتمان اصلاحات، معلم به‌عنوان بازويي براي توسعه سياسي موردتوجه قرار گرفت. نقطه عطف سياست‌گذاري تربيت‌معلم در حاكميت جمهوري اسلامي ايران، تصويب سند تحول بنيادين است. با تصويب اين سند، زيرنظام تربيت‌معلم در چشم‌اندازي آينده‌نگر و آينده‌ساز و در موقعيتي راهبردي، به‌عنوان عنصر اساسي نظام آموزش‌وپرورش درنظرگرفته‌شده ‌است.

The purpose of this study is analyzing the position of teacher education in the political discourses that have been formed after the Islamic Revolution of Iran. This research seeks to go beyond mere descriptions and achieving contextual analysis for teacher education in Iran after the Islamic Revolution considering the teacher’s education in discourse approach and through document investigation. Research findings showed that he pervasive discourse of the Islamic Revolution has had a profound effect on teacher education policies. The continuity of religion and politics is the main sign of this pervasive discourse that has caused the influence of divine beliefs and religious understanding on teacher identification in the documents and texts of teacher education policy. Political sub-discourses that formed after the Islamic Revolution also had impacts on teacher education policies. In the constructive discourse, with economic development as a priority, the teacher was represented as a government agent and in the reform discourse, the teacher was seen as an arm for political development. The turning point of teacher’s education policy in the government of the Islamic Republic of Iran is the approval of the Fundamental Reform Document of Education (FRDE). With the approval of this document, the teacher’s education subsystem has been considered as a fundamental element of the education system in a forward-looking and future-oriented perspective and in a strategic position.