مطالعۀ تطبيقي تأثير پايه‌هاي قليايي- بوري و سربي- بوري بر رنگ حاصل از احياي تركيبات فلزي رنگزاي منتخب به روش احياء درون محفظۀ ساگار (ويژۀ هنرمندان)

A Comparative Study on the Effect of Alkaline-Boron and Lead-Boron Bases on the Dyeing Obtained from Reduction of Selected Dye Metal Compounds by Reduction Method Inside Saggar Box (Especially for Artists)

تاريخ سفال و سراميك جهان، سرشار از فرم ها، نقوش مختلف و شيوه هاي گوناگون ساخت، پخت و تزيين است. تحقيق حاضر، با هدف بررسي تأثير پخت احيايي درون محفظۀ ساگار بر اكسيدهاي رنگي مختلف در دو پايۀ لعاب قليايي- بوري و سربي- بوري شكل گرفته است. سوال مطرح شده در اين پژوهش اين است كه پايه هاي مختلف لعاب سربي- بوري و قليايي- بوري، بر نوع رنگ حاصل از احياي درون ساگار، چه تأثيري بر تركيبات فلزي رنگزاي منتخب دارند كه شامل نيترات نقره، اكسيدهاي مس، آهن و آنتيموان و تركيب آنهاست؟ اين تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر روش به شكل تجربي انجام گرفته است. جمع آوري اطلاعات پژوهش، به شيوۀ كتابخانه اي، اسنادي بوده كه با آزمايش و مشاهده، تكميل گرديده است. نمونه هاي آزمايش، با جنس بدنۀ يكسان (ارتن ور فريتي)، در مجاورت مادۀ سوختني يكسان (براده چوب) و در دماي 650 درجۀ سانتي گراد مورد بررسيً قرار گرفته اند. نتايج تحقيق، نشان دهندۀ تأثير نوع لعاب پايه بر ميزان احياء و نوع رنگ به دست آمده است. در پايۀ سربي- بوري ، احياي تقريبا يكدست تمامي نمونه ها و تشكيل فام فلزي روي سطح لعاب و رنگ بندي تيره تر و پخته تر، مشاهده شد كه در ميزان صاف و براق شدن سطح، با توجه به افزوده ها تفاوت وجود دارد. اين نتيجه، در پايۀ قليايي- بوري به صورت جلوه هاي ابر و بادي و رنگ هاي روشن تر نمودار شد. هم چنين وجود سرب در لعاب سربي- بوري ، عامل تسريع احياي فلزات موجود روي سطح لعاب است و بالابردن دماي كوره و افزودن مادۀ سوختني، به احياي بيش تر سطح لعاب كمك مي كند. به طوركلي، نوع رنگ، ميزان شفافيت و يكدستي لعاب، تحت تأثير نوع لعاب پايه و نوع مادۀ رنگزا قرار دارد.

The world pottery history is replete with different shapes and designs as well as various technical ways of firing and decorating. The purpose of this study is to evaluate the effect of this reducing firing on different color oxides in two alkaline-boron and lead-boron glaze bases. The question raised in this study is that what effects do the different bases of lead-boron and alkali-boron glaze have on the type of color obtained from the selected color oxides, including copper, iron, antimony, tin, zinc and their composition? This study is practical in purpose and experimental in the method. Data collection has been done through library sources and documentary and in the main sections of the research by experimentation and observation and qualitative analysis. Here, tested samples of the same composition (Chinese ceramic) were examined adjacent to the same fuel (Saw dust) at 650° C. The results demonstrate the effect of the base enamel type on the level of reduction and type of obtained color. At the lead-boron base, we see that almost all the samples reduce uniformly forming metallic compounds on the surface of darker and more mature glaze and staining, while there is a difference in the amount of surface polishing due to the additives. Results in an alkaline-boron base appeared as wavy colors effects and brighter colors. The results also show that the presence of lead in the lead-boron glaze is a contributing factor to faster reduction of metals on the glaze surface, while raising the furnace temperature and adding fuel help further reducing the alkali-boron glaze surface. In general, the type of color, transparency and uniformity of the glaze can be affected by the type of base glaze and the type of dyes.