بررسي شكل و فرم كلي شهر يزد

Analyzing Shape and Form of Yazd City

بررسي شكل و فرم شهر بعنوان يكي از گام ­هاي ابتدايي در فرايند شناخت براي طراحي و برنامه ­ريزي هرشهر، از اهميت چنداني برخوردار است. روش تحقيق مطالعه حاضر، روش تحقيق پيمايش بصري، مبتني بر تجربه «اسپري رگان[1]»(1965) در بررسي شكل و فرم شهر مي­ باشد. در اين روش مواردي همچون دوره تاريخي، شكل، عوامل نوع شكل، فرم بافت و دانه­ بندي، عوامل فرم، عناصر شهري، نمادها و نشانه ­ها، خط آسمان، هويت، جهت­ يابي، الگوي دسترسي ­ها مبناي بررسي شكل و فرم شهر قرار مي ­گيرد. نتايج حاكي از آن است كه شهر يزد داراي 4 محدوده اصلي، متمايز به لحاظ شكل و فرم مي­باشد. كه عوامل متعددي در تمايز آنها دخيل بوده ­اند. اين چهار محدوده عبارتند از: محدوده A، اين محدوده تقريبا تمامي آنچه تحت عنوان بافت تاريخي به صورت رسمي در شهر يزد وجود دارد را شامل مي شود. و شامل بافت بجاي مانده در شهر يزد از دوره پيش از اسلام، تا قاجاريه مي­شود. محدوده B اين محدوده كه به لحاظ تاريخي بيشتر به دوره پهلوي و دهه هاي 60 و 70 مربوط مي­ شود. خود داراي دو زير مجموعه B1 و B2 است. رشد شهر در دوره پهلوي و تغييرات آن تا به امروز تحت عنوان محدوده B1 و رشد شهر در دهه­ هاي 60 و 70 شمسي تحت عنوان محدوده B2 بررسي شده است. محدوده C، شامل توسعه­ هاي مربوط به پروژه ­هاي مسكن مهر است و محدوده D شامل توسعه ­هاي پراكنده شهري در دهه­ هاي اخير مي­ باشد. ويژگي­ هاي شكلي و فرمي اين محدوده ­ها مطابق موارد روش پيمايش بصري در مقاله بسط يافته ­است

Analyzing the shape and form of the city is one of the first steps in the process of Urban design and planning. The Method of this paper is a visual survey research method with the experience of "Spreiregen" (1965). In this particular method that consist of review historical period, type of shape, texture and grain of form, form factors, urban elements, symbols and signs, skyline, identity, orientation, a pattern of access. The results indicate that the city of Yazd has 4 main districts that are different in shape and form. Several factors have been involved in their differentiation. These four districtions are: Area A: this distriction is heritage site registerde in UNESCO list. it includes the texture left in the city of Yazd from the pre-Islamic period to the Qajar period. Range B This district is more historically related to the Pahlavi period and the 70s and 80s. It has two subsets B1 and B2. The growth of the city in the Pahlavi period and its date change has been studied as B1 and the growth of the city in the 60s and 70s under the heading B2 has been studied. Zone C includes development related to Mehr-housing projects, and district D includes sprawl development that does not meet the requirements of the last decade. The formal and shape features of these areas have been visual survey in the paper.