عنوان مقاله :
يك عهدنامه، چند متن متفاوت؛ بررسي انتقادي متنِ عهدنامۀ اول ارزنةالروم
عنوان به زبان ديگر :
One Treaty with several different texts: A Critical review of the text of the First Treaty of Erzurum
پديد آورندگان :
صالحي، نصرالله دانشگاه فرهنگيان، تهران، ايران
كليدواژه :
ايران , عثماني , معاهدۀ اول ارزنةالروم , معاهدات تاريخي , اسناد سياسي
چكيده فارسي :
جنگ‌هاي دو سالۀ ايران و عثماني (1236-1238ق) با امضاي عهدنامۀ اول ارزنةالروم به پايان رسيد. متن عهدنامه، به دو زبانِ تركي و فارسي، داراي تفاوت‌هايي است و در نسخه‌هاي مختلف فارسي آن نيز اختلاف‌هايي به چشم مي‌خورد. هنوز متني پيراسته و عاري از ابهام از اين معاهده در دسترس نيست. جهانگير قائم‌مقامي با انتشار مقاله‌اي كوشيد متني منقّح از اين عهدنامه به دست دهد، اما كار او ناقص و نارساست. او در بررسي خود متن تركي عهدنامه را نديده است و برخي از نسخه‌هاي متن عهدنامه در زمان او هنوز منتشر نشده و در دسترس او نبوده است.
در مقالۀ حاضر، نخست چند تحرير مهم و مختلفِ عهدنامه معرفي، و سپس مادۀ اول عهدنامه كه حاوي نكات كليدي است، نقد و بررسي شده است.
چكيده لاتين :
The two-year war between Iran and the Ottomans (1821-23) ended with the signing of the First Treaty of Erzurum. The Turkish text of the treaty differs in some places from its Persian version. There also exist several different versions of the text in Persian. An edited text is not yet available. In a published article, Qāem Maqāmi tried to present an emended text of the treaty. His work is incomplete though. In his review, Qāem Maqāmi did not see the Turkish text of the treaty itself. Certain renditions of the text of the treaty had not been published yet at the time and were not accessible to him.
In the present article, first, several important but different editions of the treaty are introduced, and then the first Article of the treaty, containing several key points, is examined.
