عوامل موثر بر شاخص بيثباتي در بورس اوراق بهادار تهران

Factors Affecting the Instability Index in Tehran Stock Exchange

همواره صنعت محصولات غذايي و آشاميدني يكي از صنايع مورد اقبال سرمايه‌گذاران و فعالان بازار بورس ايران بوده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش‌هاي تلاطم شرطي، به بررسي و ارائه الگوي عوامل موثر بر شاخص بي‌ثباتي در بورس اوراق بهادار تهران در بخش صنعت محصولات غذايي و آشاميدني پرداخته مي‌شود. بدين منظور، از داده‌هاي ماهانه فروردين 1388 تا فروردين 1399 استفاده مي‌شود. بر اساس نتايج پژوهش، تلاطم‌ها مي‌توانند توسط عواملي نظير مناقشات سياسي و مشكلات بين‌المللي ايران ايجاد شوند و توسط اثرات بازارهاي موازي نظير نفت، طلا و ارز، و همچنين تورم و حجم نقدينگي تقويت يا تضعيف گردند. بر اساس نتايج رگرسيوني نيز عوامل خارج از بورس اوراق بهادار به دليل عدم توسعه‌يافتگي آن در ايران اثر بيشتري از عوامل درون شركتي در تلاطم و بي‌ثباتي سهام صنعت محصولات غذايي و آشاميدني (به جز قند و شكر) دارند. از اين‌رو، از نقطه‌نظر تجزيه و تحليل‌هاي انجام شده، مهم‌ترين عوامل ايجادكنندۀ تلاطم‌هاي بورس اوراق بهادار ناشي از تورم، نرخ ارز، حجم نقدينگي، قيمت نفت، قيمت طلا، و اخبار سياسي است. پژوهش حاضر داراي پيشنهادهاي پژوهشي و اجرايي در زمينۀ‌ مديريت بي‌ثباتي‌ بازار سرمايه است.

The food and beverage industry has always been one of the most popular industries for investors and market participants in Iran. In the present paper, using conditional turbulence method, the model for factors affecting the instability index in the food and beverage industry in Tehran Stock Exchange has been studied and presented. For this purpose, the monthly data from March 2009 to March 2020 have been used. Also based on regression results, turbulence can be caused by factors such as political conflicts and international problems in Iran, and strengthened or weakened by the effects of parallel markets such as oil, gold and currency, as well as inflation and liquidity. Based on regression results, factors outside the stock market in Iran, have a greater impact on turmoil and instability in the stocks of the food and beverage industry (excluding sugar) compared to in-company factors. Therefore, from the point of view of the performed analyses, the most important effect and factor causing volatility of the stock exchange are inflation, exchange rate, liquidity volume, oil price, gold price, and political news. Accordingly, this study provides research and executive proposals with regard to capital market volatility management.