كليدواژه :
آينده‌پژوهي انتقادي , فيلم آينده‌نگر , تصاوير آينده , تحليل گفتمان , فن‌دوستي
چكيده فارسي :
هدف: مطالعه تصاوير آينده، از موضوعات مورد توجه حوزه ميان‌رشته‌اي آينده‌پژوهي است. تعدادي از آينده‌پژوهان برجسته دنيا؛ ازجمله فردپولاك، جيمز ديتور، وندل بل، سهيل عنايت‌الله و ديگران، به مطالعه تصاوير آينده توجه كرده‌اند. سينما از جمله اصلي‌ترين منابع توليد تصاوير آينده است. در اين مقاله، تصويري تحليل خواهد شد كه در فيلم انيميشن «تهران 1500» از فناوري يك قرن آينده ايران برساخته شده است.
روش: روش بكار برده شده، تحليل گفتمان است كه با استفاده از وجهه انتقادي آن تلاش شد تصاوير آينده واسازي شود.
يافته‌ها: تحليل گفتمان نشان داد، اين فيلم بازتوليدي از گفتمان فن‌دوستي و حتي فناوري‌گرايي است كه در سينماي علمي – تخيلي غربي سابقه طولاني دارد. از اين جهت، با قرض گرفتن مفهوم «آينده مستعمل» از سهيل عنايت‌الله، مي‌توان مدعي شد كه فيلم، آينده مستعملِ غربي را كه در دهه‌هاي گذشته به‌عنوان آينده شهرهاي بزرگ دنيا بخصوص در امريكا و ساير كشورهاي پيشرو فناوري تصوير شده بود، براي آينده تهران در نظر مي‌گيرد. اين در حالي است كه تلاش شده، با دادن رنگ و لعاب به ظاهر اسلامي – ايراني در پوسته بيروني شهر، اين تقليد بنيادين پوشانده شود.
نتيجه‌گيري: در اين‌گونه فيلم‌ها، تنها وجوه تكنيكي، جلوه‌هاي ويژه جذاب و فنون سينمايي پيشرفته اهميت ندارد و فراتر از آن بايد به تصاوير ذهني كه مي‌تواند در مخاطب ايجاد شود، توجه كرد.
چكيده لاتين :
Purpose: The study of future images is one of the topics of interest in the interdisciplinary field of futures studies. Some of the world's leading futurists, including Fred Polak, Jim Dator, Wendell Bell, Sohail Inayatullah, and others, have focused on studying future images. Cinema is one of the main sources of future images. In this article, the technology image that has been constructed in animated film "Tehran 2121" will be analyzed, that show Iran a century later.
Method: The method used is discourse analysis, applying its critical aspect in an attempt to deconstruct future images.
Findings: Discourse analysis showed that this film is a reproduction of the discourse of Technophilia and even Technologism that has a long history in Western science-fiction cinema. Therefore, by borrowing the concept of "used future" from Sohail Inayatullah, it can be claimed that the film, suggests the “used future” of the West cities for the future of Tehran. This used future in the past decades considered as the future of major cities in the world, especially in USA and other leading countries. At the same time, an attempt has been made to cover up this fundamental imitation by giving Islamic-Iranian appearance to the film.
Conclusion: In such films, only the aspects of technical, attractive special effects and advanced cinematic techniques are not important, and beyond that, we should pay attention to the images that can be created in the audience.
