كليدواژه :
تاريخ‌نگاري , صفويه , نقدِ رتوريكي , نقد نو- , ارسطويي مواضع
چكيده فارسي :
در ميان همه‌ي رويكردهايي كه در نقد ادبي دست‌مايه‌ي پژوهش‌گران بوده است، سهم نقدِ رتوريكي بسيار ناچيز است. نقدِ رتوريكي كه از آن با عنوان نقدِ نو- ارسطويي هم ياد مي‌شود در سال 1925 توسط هربرت ويچلز با ارائه‌ي مقاله‌ايي با عنوان «نقدِ ادبيِ سخنوري » بنياد نهاده شد. او در اين مقاله به چارچوب‌هاي اصلي اين نقد پرداخت و تفاوت‌هاي آن را با نقدِ ادبي نشان داد. پس از وي نقدِ رتوريكي با به كارگيري آموزه‌هاي آموزگاران خطابه، مانند ارسطو، كيكرو، كوئينتيليان و ... قصد دارد تا راهبردهاي اقناعي متن را كشف و آنان را بررسي كند. اين نقد عواملي مانند، سخنور، مخاطب، شيوه‌هاي كشف استدلال، اعتبارِ شخصي (اتوس)، شورمندي (پاتوس) و لوگوس و هم چنين ديگر ابزارهاي رتوريكي را براي تحليل متن به كار مي‌بندد. باتوجه به اين توضيحات يكي از روش‌هاي نقد رتوريكي نقدِ نو-ارسطويي است. در اين شيوه منتقد با به كارگيري اركان خطابه در پي دستيابي به شيوه هايي است كه سخنور قصد در اقناع مخاطب داشته است. ادر اين مقاله تنها يكي از بخش‌هاي نقدِ رتوريكي يعني سخن‌يابي (ابداع) را به كار بسته‌ايم. ركنِ سخن‌يابي به آن بخش از خطابه نظر دارد كه خطيب مي‌بايست روشي را براي ارائه‌ي سخنِ خود بيابد. هدف اين مقاله اين است كه تاريخ‌نگاران دوره‌ي صفوي براي اين كه روايت‌شان را باورپذيرتر كنند، از چه مواضعي براي شروعِ موضوعِ سخنِ خود بهره مي‌گرفتند. به عبارت ديگر پشت هر موضعي استدلالي نهفته است كه تاريخ‌نگار مي‌خواهد آن را براي مخاطب عرضه كند تا از آن طريق مخاطب را اقناع كند.
چكيده لاتين :
Among all the approaches that have been the focus of scholars in literary criticism, the share of rhetorical criticism is very small. Rhetorical critique, also known as Neo-Aristotelian critique, was founded in 1925 by Herbert Witches with a paper entitled "Literary Criticism of Oratory". In this article, he discusses the main frameworks of this critique and shows its differences with literary criticism. He made a distinction between literary criticism and rhetorical criticism there. After him, rhetorical critique, using the teachings of oratory teachers, such as Aristotle, Cicero, Quintilian, etc., intends to discover and examine the persuasive strategies of the text. This critique uses factors such as eloquence, audience, methods of reasoning, ethos, pathos and logos, as well as other rhetorical tools for text analysis. In this method, the critic seeks to achieve the methods that the speaker intended to persuade the audience by using the elements of the speech In this article, we will use only one part of rhetorical criticism, namely invention. The speaking element is the part of the speech in which the speaker must find a way to present his speech This subject has changed in modern literature and rhetoric from that used in traditional rhetoric.The purpose of this article is to show what topics the historians of the Safavid period took in order to make their narrative more believable. In other words, behind every topic there is an argument that the historian wants to present to the audience in order to convince the audience.
