شناسايي رويكردهاي راهنمايي رساله‌هاي دوره دكتري و بررسي وضع موجود و مطلوب از ديدگاه دانشجويان دانشگاه اصفهان

پايان‌نامه و رساله از مهم‌ترين اجزاء نظام آموزش عالي است و انجام دقيق آن، به افزايش و توسعه توليدات علمي در هر كشوري منجر مي‌شود. رساله دكتري از جوانب گوناگوني قابل بررسي است كه يكي از آنها، توجه به رويكرد راهنمايي و انجام آن است. بنابراين، هدف از پژوهش حاضر، شناسايي رويكردهاي راهنمايي رساله در مقطع دكتري و بررسي آن بين دانشجويان در وضع موجود و مطلوب در دانشگاه اصفهان، به‌عنوان يكي از دانشگاه‌هاي مادر در ايران است. روش پژوهش تركيبي و از نوع اكتشافي است. در بخش كيفي با استفاده از مصاحبه نيمه ساختاريافته با 27 نفر از مديران، معاونان و اعضاي هيأت علمي، داده‌هاي پژوهش گردآوري شده است. در بخش كمي پرسشنامه محقق ساخته، بين 97 نفر از دانشجويان دكتري كه درحال نوشتن پايان‌نامه هستند، در سه گروه آموزشي علوم انساني، فني _ مهندسي و علوم پايه اجرا شده است. روش نمونه‌گيري در بخش كيفي هدفمند بوده و در بخش كمي از روش تصادفي طبقه‌اي متناسب با حجم استفاده شده است. ارزيابي اعتبار ابزار پژوهش با نظر متخصصان و تحليل روايي CVR انجام شده است. يافته‌ها نشان داد كه در راهنمايي پايان‌نامه، درمجموع دو رويكرد فردي و گروهي وجود دارد كه هركدام با سه روش اجرا مي‌شوند. رويكردهاي فردي: 1- دانشجو با يك استاد راهنما و مشاور؛ 2- دانشجو با بيش از يك استاد راهنما و مشاور؛ 3- تشكيل كميته پايان‌نامه. رويكردهاي گروهي نيز عبارتند از: 1- گروه‌هاي پژوهشي شامل: گروه پژوهشي دو يا چند استاد و خوشه پژوهشي؛ 2- آزمايشگاه تحقيقاتي؛ 3- هرم پژوهشي استادمحور و هرم پژوهشي مجموعه گروه آموزشي. تحليل نتايج در بخش كمي نشان داد كه رويكرد فردي بيش‌تر مورد استفاده بوده و مورد اقبال دانشجويان نيز هست. بيش‌ترين اختلاف وضع موجود و مطلوب درخصوص عضويت در گروه‌هاي پژوهشي هرمي است كه بيانگر تمايلات دانشجويان نسبت به رويكرد گروهي است. نتايج تحليل واريانس و آزمون‌هاي تعقيبي نيز بيانگر تفاوت قابل ملاحظه‌اي بين گروه‌هاي علوم انساني و فني- مهندسي با علوم پايه در مورد رويكردهاي فردي در وضع موجود و مطلوب است. ازجمله پيشنهادهاي پژوهش فراهم كردن زيرساخت‌هاي لازم توسط مسئولين دانشگاهي جهت بكارگيري رويكردهاي گروهي در دانشگاه‌ها مي‌باشد.

no abstract