برخي ويژگي‌هاي زيستي شب‌پره چوب‌خوار Euzopherodes vapidella vapidella روي درختان زيتون شهرستان فسا استان فارس

Some of biological characteristics of xylophagous moth, Euzopherodes vapidella vapidella on olive trees in Fasa- Fars province, Iran

آفت شب‌پره چوب‌خوار زيتون، Euzopherodes vapidella vapidella (Mann) (Lep.: Pyralidae) در سال‌هاي اخير، زيتون‌كاري‌هاي استان فارس به‌ويژه فسا، كازرون، داراب و اطراف شيراز را مورد هجوم قرار داده است. وضعيت زيستي اين آفت جديد درختان زيتون ايران با نصب تله نوري و بازديدهاي منظم مورد بررسي قرار گرفت. پروانه‌هاي ماده تخم‌هاي خود را در محل زخم هرس، محل پيوند و در قاعده و محل انشعاب شاخه‌هاي شكسته قرار مي‌دهند. لاروها از همين نواحي به‌ زير پوست نفوذ نموده و از ‌لايه كامبيوم تغذيه مي‌نمايند. مراحل تكوين دوره لاروي و هم‌چنين شفيره در زير پوست كامل مي‌شود. آفت زمستان را به‌صورت لاروهاي سنين مختلف و به‌طور عمده لارو كامل در زير پوست تنه درختان زيتون سپري مي‌كند. اولين پروانه‌ها از دهه سوم اسفند ماه به‌تدريج ظاهر مي شود و براساس مشاهدات حاصل از تله‌ نوري، نسل‌هاي چهارگانه آن به‌ترتيب در اواسط فروردين، نيمه دوم تير، اواخر شهريور و اواسط آذر مشاهده شدند. متوسط طول دوره نشو و نماي حشره 0/19± 85/41 روز به‌طول انجاميد. نسبت جنسي نر به ماده در آزمايشگاه و طبيعت 4/1 به 1 برآورد شد. طول عمر حشرات كامل نر و ماده به‌ترتيب 0/25 ± 45/7 و 17/0± 15/5 روز تعيين شدند

Xylophagous moth, Euzopherodes vapidella vapidella Mann (Lep.: Pyralidae), as a new pest in Iran, causes damage in olive orchards of Fars province specially at Fasa, Kazeron, Darab and Shiraz area in recent years. Its biological characteristics was studies using light trap and field sampling during 2007-2008 at Fasa olive orchards. Female moths lay their eggs at the wounded sites, which cause by pruning, grafting and broken branches. Neonate larvae penetrate under the bark and fed on cambium layers. The larval and pupal development occurred under the barks. The pest overwintered in different larval stages, mostly in final instars.The first adult moths appeared gradually from mid-March, and based on light traps observations, its four generations were observed in mid-April, the second half of July, late-September and mid-December, respectively.The mean length of embryonic, larval and pupal stage development lasted 5.25 ± 0.18, 21.8 ±0.19 and 7.4 ± 0.24 days, respectively. Sex ratio of the male: female in laboratory and field study were same and estimated 1: 1.4. The longevity of male and female moths was 7.45 ±0.25 and 5.15±0.17 days, respectively.