عنوان مقاله :
بررسي تطبيقي ديدگاه انتقادي شهيد مطهري و هابرماس به پوزيتيويسم
عنوان به زبان ديگر :
The Comparative Study of the Critical View of Martyr Motahari and Jürgen Habermas to Positivism
پديد آورندگان :
جمال‌زاده، محمدحسين دانشگاه علوم اسلامي رضوي مشهد مقدس، ايران , حاجي‌حيدري، حامد دانشگاه تهران - دانشكده علوم اجتماعي - گروه جامعه شناسي، تهران، ايران
كليدواژه :
پوزيتيويسم , هابرماس , شهيد مطهري , تجربه و شناخت , علوم اجتماعي
چكيده فارسي :
پوزيتيويسم به عنوان نگرشي خاص به حوزه علم و معرفت، مورد انتقاد فلاسفه بسياري قرار گرفته است. در اين ميان، نقدهاي شهيد مطهري و يورگن هابرماس به پوزيتيويسم، به عنوان فيلسوفاني با نگاه واقع گرايانه، در دوره خود مورد توجه ديگران واقع شده و رويكرد انتقادي به پوزيتيويسم در فلسفه، علوم انساني و علوم اجتماعي را تقويت كرده است. در اين پژوهش با روش تطبيقي، در سه دامنه معرفت شناختي، روش شناختي و ارزش شناختي، به ارزيابي خاستگاه، شيوه ها و لوازم نقدهاي اين دو متفكر نسبت به پوزيتيويسم پرداخته شده و اين نتيجه به دست آمده است: از يك سو اتحاد نگاه رياليستي هر دو متفكر به مسيله شناخت، اشتراكاتي را براي آن ها در مواضع انتقادي نسبت به پوزيتيويسم و لوازم و نتايج اين نگاه به وجود آورده و از سوي ديگر، تفاوت در خاستگاه و شيوه ديدگاه انتقادي شان نسبت به پوزيتيويسم، موجب بروز اختلاف ديدگاه ميان آن دو شده است. هرچند ديدگاه انتقادي هر دو فيلسوف، فاقد نقد پوزيتيويسم از لحاظ انسان شناختي است.
چكيده لاتين :
Positivism as a specific notion to the realm of science and knowledge (ma'rifah) has been criticized by many philosophers. Among this, the critiques of martyr Motahari and Jürgen Habermas to positivism as philosophers with a realistic view in their period have been observed by others and have strengthened the critical approach to positivism in philosophy, humanities and social sciences. In this research with the comparative method, it has been investigated the evaluation of the origin, methods and the prerequisites of these two scholars’ critiques to positivism in three domains: epistemology, methodology and axiology and this result has been achieved: from one side the unification of the realistic opinion of both thinkers to the issue of knowledge has established the commonalities between these two thinkers in their critical views to positivism and the requirements and results of this opinion and from the other side the differentiation in the origin and the way of their critical opinions to positivism causes to emerge differentiation (polarity) between the
عنوان نشريه :
آموزه هاي فلسفه اسلامي
