پديد آورندگان :
صمدي كوچكسرائي، بهاره دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه علوم دريايي، تهران، ايران , دانه كار، افشين دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه محيط زيست، كرج، ايران
كليدواژه :
تصميمگيري , مدل هاي چندمعياره , مطالعات محيط زيست , پروژه هاي محيطزيست
چكيده فارسي :
تصميمگيري شامل بيان درست اهداف، تعيين راه‌حل‌هاي مختلف و ممكن، ارزيابي امكان‌پذيري آنان، ارزيابي عواقب و نتايج ناشي از اجراي هر يك از راه‌حل‌ها و بالاخره انتخاب و اجراي آن مي‌باشد. كيفيت مديريت اساساً تابع كيفيت تصميمگيري است. در اكثر موارد، تصميم‌گيري‌ها وقتي مطلوب و مورد رضايت تصميم‌گيرنده است كه تصميمگيري براساس چندين معيار مورد بررسي قرار گرفته باشد. معيارها ممكن است كمي يا كيفي باشند. در روش‌هاي تصميمگيري چند معياره كه در دهه‌هاي اخير مورد توجه محققان قرار گرفته است به‌جاي استفاده از يك معيار سنجش به ينگي، از چندين معيار استفاده مي‌شود. تصميم گيري در پروژههاي محيطزيستي، عملي دشوار و پيچيده است، كه لزوم تعادل بين عوامل سياسي اجتماعي، محيطزيستي، اكولوژيك و اقتصادي در اين پروژهها، مديريت و تصميمگيري در اين حوزه را دشوارتر ميسازد. در مدل هاي چند معياره (MCDM)، تعدد معيارها، پيچيدگي دادهها و پويايي محيط، از جمله عواملي هستند كه مسأله تصميم گيري را به چالشي در دهه هاي اخير مبدل نموده است.
روش بررسي: اين تحقيق به‌صورت مروري مي‌باشد كه با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و سايت‌هاي مرتبط به بررسي موضوع پرداخته و معرفي فرآيند تصميم گيري و اصطلاحات آن انجام شده است.
يافته‌ها: روش‌هاي تصميمگيري به‌كار رفته در پروژههاي مختلف محيطزيستي با اهداف مشخص شرح داده شد و مدل مفهومي روش‌هاي جبراني به همراه كاربرد آنها ارائه شد.
بحث و نتيجه‌گيري: در نهايت، يك جمعبندي از انواع پروژه هاي محيطزيستي كه مي‌توانند تحت پوشش اين مدلها قرار گيرند و مدلهاي مورد استفاده در مورد هر نوع پروژه، ارائه گرديده است.
چكيده لاتين :
Decision-making, includes the correct statement of purposes, determination of different and possible solutions, assessment of their possibility, evaluation of the consequences of implementing each solution, and finally, selection and implementation. Quality of management, is essentially dependent to the quality of decision-making. In most cases, decision-making is desirable and
satisfactory for decision maker, when decision making is studied according to several criteria. Criteria
may be quantitative or qualitative. In multi criteria decision making methods, which are taken into
consideration in recent decades, several criteria are used instead of one, to measure optimality. Decisionmaking, is difficult and complicated in environmental projects; the necessity for balance existence
between socio-economic, environmental, ecological and economic factors in these project, makes it more difficult to manage and make decision in this area. In multi-criteria decision-making models (MCDM), multiplicity of criteria, the complexity of the data and environmental dynamism are among the factors which convert decision-making, into a challenge in recent decades.
Materials and Methods: This research was a review study using library resources and related sites, along with introduction of decision making process and terms. Discussion and Conclusion: Multi-criteria decision-making methods used in environmental projects
have been explained. The conceptual model of compensatory methods was presented along with their
application.
Results: Finally, a summary of environmental projects that can be covered by decision-making models
and used models in each project, was presented
