پديد آورندگان :
حاجي زاده ميمندي، مسعود دانشگاه يزد - گروه جامعه شناسي , علي نژاد، منوچهر دانشگاه يزد - گروه تعاون و رفاه اجتماعي , رشيدي نژاد، كمال دانشگاه يزد
كليدواژه :
آلودگي هوا , نگرش شهروندان , سرمايه اجتماعي , ميبد , يزد
چكيده فارسي :
در عصر حاضر غفلت از محيط زيست و بي‌توجهي به آن، به شدت، در حال گسترش است. تلاش براي توسعه و شهرنشيني و تامين رفاه و آسايش بشر مضرات و مزايايي براي انسان و طبيعت به همراه داشته و يكي از اين مضرات كه جامعه و شهروندان عامل آن هستند، آلودگي هوا ميباشد. در اين پژوهش از رويكردهاي نظري سبك زندگي و سرمايه فرهنگي بورديو ، شبكه اجتماعي كاستلز و زيست جهان هابرماس و ديگران بهره برده شده است. از آنجا كه شهروندان با نگرش و رفتارهاي خود ميتوانند در كاهش و افزايش آلودگي هوا موثر واقع گردند، هدف اصلي پژوهش حاضر، بررسي نگرش شهروندان ميبدي نسبت به آلودگي هوا و عوامل اجتماعي موثر بر آن ميباشد. اين پژوهش از نوع توصيفي، تحليلي و پيمايشي بوده و جامعه ي آماري شهروندان 16 سال و بالاتر شهر ميبد بوده است بر طبق سرشماري 1395 حدود 97000 نفر بوده كه از آن حجم نمونه 420 نفر به شيوه نمونه‌گيري كوكران و به صورت نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله اي انتخاب شدهاند. يافته‌هاي نشان ميدهد كه بين متغيرهاي سن، وضعيت تأهل، سطح تحصيلات، وضعيت سكونت، ميزان درآمد و نگرش شهروندان به آلودگي هوا رابطه ي معناداري وجود دارد اما بين جنسيت و نگرش شهروندان به آلودگي هوا رابطهاي وجود ندارد. همچنين بين سبك زندگي، سرمايه ي فرهنگي، شبكه اجتماعي رابطه ي مثبت و مستقيم و بين سودمحوري رابطهي منفي معنادار با متغير وابسته وجود دارد. نتايج تحليل رگرسيون نشان ميدهد كه متغيرهاي باقي مانده در مدل رگرسيون 19 درصد از واريانس متغير وابسته را تعيين و تبيين ميكنند و متغيرهاي سبك زندگي، گرايش به سودمحوري و سن به ترتيب بيشترين نقش را در مدل رگرسيون پژوهش ايفا ميكنند. نتايج حاصل از تحقيق نشان داد كه شهروندان ميبدي بر اولويت حفظ محيط زيست حتي با وجود درآمد و سود حاصل از كار در كارخانجات تاكيد داشته و همچنين مقوله سبك زندگي داري سهم و وزن سهم بيشتري در تبيين متغير وابسته داشته است كه تقويت و تغيير در آن و سرمايهي فرهنگي باعث تغيير در نگرش شهروندان به آلودگي هوا و حفظ محيط زيست مي‌گردد.
چكيده لاتين :
Nowadays, neglecting the environment and overlooking its problems is spreading rapidly. Efforts to develop and urbanize and ensure human well-being have disadvantages and benefits for humans and nature, and one of the disadvantages caused by society and its members is air pollution. In this research, the theoretical approaches of Bourdieu's lifestyle and cultural capital, Castells social networks theory and the biosphere of Habermas and others have been used. Since citizens can be effective in reducing air pollution with their attitudes and behaviors, the main purpose of this study is to investigate the attitudes of Meybod citizens towards air pollution and social factors affecting it. This research is a descriptive, analytical and survey type and the research population consisted of citizens 16 years and older, of which, using Cochran formula, 420 people were chosen via a multi-stage random sampling procedure. Findings showed that there was a significant relationship between the variables of age, marital status, education level, residence status, income and citizens 'attitudes toward air pollution, but there was no relationship between gender and citizens' attitudes toward air pollution. There was also a positive and direct relationship between lifestyle, cultural capital, social networks and a significant negative relationship between profit-orientedness and the dependent variable. The results of regression analysis showed that the remaining variables in the regression model determined 19% of the variance of the dependent variable and the variables of lifestyle, profit orientation and age, respectively, played the most important role in the regression model. The results showed that the citizens of Meybodi put an emphasis on the priority of preserving the environment in spite of income and profit from working in factories, and also the category of lifestyle has a greater share and weight in explaining the dependent variable, which if strengthened together with cultural capital can change the attitude of citizens towards air pollution and environmental protection.
