مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - روشي نوين جهت انتخاب مته‌ي حفاري در سازند دشتك

پديد آورندگان :

غفاري راد، افســانه فاقد وابستگي , نگهبان، سجاد دانشگاه صنعتي شاهرود - دانشكده ي معدن و نفت و ژئوفيزيك، ايران , تخم چي، بهزاد دانشگاه صنعتي شاهرود - دانشكده ي معدن و نفت و ژئوفيزيك، ايران , مصطفوي، حسين دانشگاه صنعتي شاهرود - دانشكده ي معدن و نفت و ژئوفيزيك، ايران

چكيده فارسي :

مته، ابزاري اساسي است كه تاثير زيادي در كل فرآيند حفاري دارد. انتخاب مته يكي از پارامترهاي مهم براي برنامه‌ريزي و طراحي چاه‌هاي اكتشافي جديد است. انتخاب نامناسب مته‌ي حفاري در سازندهاي خاص سبب مي‌شود هزينه‌ي زيادي را براي شركتهاي اپراتور به همراه داشته باشد، از جمله پارامترهاي تاثيرگذار در فرآيند انتخاب مته‌ي حفاري، شناخت نوع ليتولوژي و ساختار زمين‌شناسي سازند است. يكي از روشهاي هوشمند و قدرتمند كه در زمينهي شناسايي واحدهاي ليتولوژي توسط محققان مورد استفاده قرار گرفته است، روش زنجيره‌ي ماركوف ميباشد. زنجيره‌ي ماركوف يك الگوي احتمالي است كه نوع خاصي از وابستگي را معرفي ميكند و به عنوان مدلي جهت پيشبيني حالت آينده به كار برده ميشود و از ماتريس احتمالات جهت مدل‌سازي استفاده ميكند. در مطالعه‌ي حاضر، با مدل‌سازي رخسارههاي سنگي سازند دشتك (به عنوان يكي از مهمترين پوش‌سنگ هاي جنوب و جنوب‌غرب ايران و داراي توالي از رخساره‌هاي سنگي گوناگون) توسط زنجيره‌ي ماركوف در نرم‌افزار MATLAB، انتخاب مته‌ي حفاري مناسب در دو چاه از اين سازند محقق ميشود. پس از وارد كردن پارامترهاي ليتولوژي و نوع مته‌ي استفاده شده در دو چاه #1 و #2 به عنوان ورودي در نرم‌افزار، زنجيره‌ي ماركوف در هر گامي كه قرار دارد، نوع ساختار سازند را در گام بعد خود پيش‌بيني كرده و با توجه به ويژگي و نوع آن، مته‌ي حفاري مناسب را پيشنهاد ميكند. نتايج نشان ميدهند، زنجيرهي ماركوف در چاه 1# و چاه #2 به ترتيب، 54/88 و 46/75درصد با حالت استفاده شده توسط واحد حفاري تطابق داشته اند.