كليدواژه :
نيل سايمون , ايرج پزشك‌زاد , طنز كلامي , داستان
چكيده فارسي :
طنز كلامي شاخه‌اي از تحليل گفتمان و تحليل گفتمان شاخه‌اي از دانش زبانشناسي است كه هدف آن بررسي محتواي كلام در بافت است و براي آنكه چگونگي تكوين معنا و كار را توضيح دهد، ويژگيهاي زباني، اجتماعي و فرهنگي را بررسي ميكند. زبانشناسي تحليل گفتمان، ميتواند كاربردي مناسب در تحليل متون نمايشي فراهم سازد و تبيين جامعي از تمام ابعاد ساختار زبان متن نمايشي و ابزارهايي را كه در پديد آوردن طنز كلامي مؤثرند، ايجاد كند. به اين جهت، علاوه بر امكان تحليل زبان‌شناختي طنزهاي كلامي، الگوهايي را نيز مي‌توان براي ايجاد طنز معرفي كرد. از آنجايي كه شناخت و مطالعه گفتمانِ آثار ادبي جهان و تطبيق و مقايسۀ آنها ما را در شناخت پديدههاي انساني كمك ميكند، بنابراين ضرورت دارد كه به دو اثر كمدي معروف ايران و آمريكا از اين منظر توجّه شود. به همين جهت، نگارنده بر آن شد تا در اين جستار، كمدي‌هاي دايي‌جان ناپلئون از ايرج پزشك‌زاد و كله‌پوك‌ها از نيل سايمون را براساس رويكرد تحليل گفتمان با يكديگر مقايسه كند. در اين مقاله پس از تعريف طنز كلامي، عناصري همچون «تناقض»، «اغراق»، «مجاط»، «بازي با كلمات»، «تكرار» و «كنايه نمايشي» به عنوان عوامل ايجاد «طنز كلامي» بر روي داستان «دايي‌جان ناپلئون» و «كله‌پوك‌ها» همراه با ارائۀ نمونه‌هايي بررسي و تحليل مي‌شوند. براساس يافته‌هاي اين پژوهش، در دايي‌جان ناپلئون، همه نوع طنز ناشي از آرايه‌هاي كلامي به چشم مي‌خورد، ولي در كله‌پوك‌ها، نويسنده در انتخاب الفاظ چندان دقتي ندارد و بيشتر سعي در ارائه مضمون دارد. در حوزۀ معناشناسي زبان نيز طنز ناشي از تناقض در هر دو اثر زياد است.
چكيده لاتين :
Verbal humor is a branch of discourse analysis and discourse analysis is a branch of linguistic knowledge that aims to examine the content of the word in context and examines linguistic, social, and cultural characteristics in order to explain how meaning and work evolve. The linguistics of discourse analysis can provide an appropriate application in the analysis of dramatic texts and provide a comprehensive explanation of all aspects of the structure of the language of the text and the tools that are effective in generating verbal humor. Therefore, in addition to the linguistic analysis of verbal satire, patterns can also be introduced to create humor. Since understanding and comparing the discourse of the literary works of the world and comparing them, helps us to understand human phenomena, it is therefore necessary to pay attention to the two famous comedic works of Iran and America from this perspective. For this purpose, the author sought to compare the comedy of Daiijan Napoleon by Iraj the Doctor and the Neil Simon's The Pokémon based on the discourse analysis approach. In this article, after defining verbal humor, elements such as "contradiction", "exaggeration" and "mojahedin", "word play", "repetition" and "dramatic irony" as factors in creating "verbal humor" on the story of Daei Jhan Napoleon ”and“ Pokémon ”are analyzed and presented with examples. According to the findings of this study, in Napoleon's Daiyan, all sorts of humor arise from verbal arrays, but in keywords, the author is not very careful in choosing words, and is more concerned with the content. In the semantics of language too, the irony of the contradiction in both works is high.
